روش نگهداری گیاه شفلرا

گیاه شفلرا به گیاه چتری معروف است. از این گیاه می‌توان به مدت طولانی به عنوان یک گیاه آپارتمانی استفاده کرد. گیاه شفلرا از 20 گونه گیاهان استوایی، استوایی همیشه سبز، درختی و درختچه ای تشکیل شده است. زیستگاه گیاه شفلرا استرلیا است و به صورت تک ساقه‌ای است که رشد آن به آهستگی صورت می‌گیرد.

مشخصات ظاهری گیاه شفلرا:

گیاه شفلرا دارای برگ‌های روشنی به رنگ سبز رنگ است که حالت براق و چرمی دارد. در این گیاه دمبرگ‌ها بلند هستند و در بخش انتهایی برگ‌هایی پنجه‌ای شکل دارند که ابتدا با سه برگچه شروع می‌شود و سپس تعداد آن‌ها به ۸ عدد می‌رسد. ارتفاع گیاه شفلرا در صورت فراهم بودن شرایط مطلوب به بیش از ۳ متر هم می‌رسد.

برعکس اکثر گیاهان زینتی که در صورت حذف جوانه انتهایی شاخه‌های جانبی رشد می‌کنند، در این گیاه فقط یک شاخه اصلی وجود دارد. معمولا گیاه شفلرا در خانه و محیط بسته شکوفه نمی‌دهد، پس اگر از شفلرا به عنوان گیاهی آپارتمانی نگهداری می‌کنید نباید منتظر گل و شکوفه بمانید. اما اگر آن را در باغچه کاشته‌اید، ممکن است گیاه شما شکوفه‌های سفید، صورتی و شاخک مانندی تولید کند.

انواع گیاه شفلرا:

گیاه شفلرا دو نوع گونه مختلف دارد که عبارت اند از:

اس. اکتینوفیلا که مشهورترین نوع شفلرا است و این نوع گونه دارای برگ‌های لوزی شکل است که می‌توانند تا طول 15 سانتی‌متر هم رشد کنند.

اس. اربوریکولا که این نوع گونه کوچک‌تر است و می‌توان در داخل خانه و باغچه نیز از آن استفاده کرد. طول برگ‌های آن بین 5 تا 8 سانتی‌متر است. این نوع گونه معمولا به صورت توده‌ای و یا انبوه رشد می‌کند. معمولا روی برگ‌های این گیاه خال خالی‌های کرم رنگی مشاهده می‌شود. این گونه خود دارای انواع مختلفی است.

شرایط نگهداری شفلرا:

گیاه شفلرا از مراقبت آسانی برخوردار است. لازم است هنگام خرید گیاه شفلرا به سایز و نوع دلخواه خود توجه کنید. این گیاه شرایط نگهداری و پرورش ساده‌ای دارد. اگر مراقبت خوبی از آن‌ها داشته باشید، تا چند سال باقی می‌مانند.

ارتفاع:

این گیاه می‌تواند به طول 1.8 متر نیز برسد. شفلراهای بلند به مراقبت بیشتری نیاز دارند. گیاهان بالغ باید به گونه‌ای قرار بگیرند که هوا و اکسیژن به ریشه‌های آنان برسد.

نور مناسب:

این گیاه باید در شرایطی قرار بگیرد که محیط محل آن نور کافی اما غیرمستقیم داشته باشد. در صورتی که این گیاه را مستقیما به سمت نور خورشید بچرخانید، رشد آن افزایش پیدا می‌کند و اگر مشاهده کردید که ساقه‌های گل بیش از حد با برگ‌ها فاصله دارند، این به آن معنی است که گیاه در معرض نور بیش از حد بالایی قرار گرفته است.

آبیاری مناسب:

این گیاه را به طور کامل و مکرر باید آبیاری شود تا ریشه‌های آن خیس شود. از نشانه‌های اینکه گیاه شفلرا به آب احتیاج دارد این است که سطح بالایی خاک دچار ترک و خشکی شده باشد. برگ‌های زرد گیاه نشان دهنده این هستند که گیاه بیش از حد آبیاری شده است و برگ‌های افتاده نیز نشان دهنده کم آبی گیاه هستند.

رطوبت:

بهترین حالت رطوبت برای رشد این گیاه 40 الی 50 درصد است. اگر فضای داخل خانه در فصل زمستان بیش از حد خشک شده باشد، در فضای خانه بهتر است از یک دستگاه بخور استفاده کرد.

دما:

دمای مناسب برای گیاه شفلرا، دمای متوسط تا گرم بین 18 تا 27 درجه سانتی‌گراد باید باشد. محیط رشد اطراف این گیاه بیش از حد گرم یا بیش از حد سرد نباید باشد. گیاه شفلرا در فصل زمستان از پنجره‌های سرد باید دور باشد و یا از لوازم گرم کننده برای محیط داخل منزل باید استفاده شود.

خاک:

خاک میکس خزه ‌دار برای رشد مطلوب گیاه شفلرا مناسب است.

کود گیاهی:

این گیاه هر ماه به کود گیاهی احتیاج دارد. این کود باید محلول در آب باشد و شامل مواد مغذی میکرو ارگانیک باشد. اگر مشاهده شود برگ‌ها و ساقه‌های این گیاه پژمرده شده‌اند، احتمالا از کمبود کود رنج می‌برند.

روش تکثیر گیاه شفلرا:

گیاه شفلرا را به سه روش قلمه، خوابانیدن و کاشت بذر می‌توان تکثیر کرد، این روش‌ها عبارت اند از:

تکثیر شفلرا به روش قلمه:

در این روش از زیر دو برگ جوانی که کامل رشد کرده‌اند باید قلمه گرفته شود. قلمه باید با فاصله 2.5 سانتی‌متر از برگ گرفته شود. همچنین این قلمه باید از بالای برگی که از عمر کمتری دارد، تهیه شود. برای این کار شاخه‌هایی که جوان و قوی هستند انتخاب کنید و سپس ما بین دو جوانه برشی سطحی ایجاد کنید، این برش باید در داخل پوست ساقه شکاف ایجاد کند.

برای ساقه‌های عریض‌تر، می‌توان 2 تا 3 برش ایجاد کرد سپس محل برش داده شده را با خزه مرطوب و سپس پلاستیک پوشاند. قسمت پایین پلاستیک نیز باید با چسب نواری محکم شود. بعد از 40 الی 60 روز محل برش داده شده ریشه‌ دار می‌شود و در این صورت شما می‌توانید شاخه را از قسمت زیرین ریشه قطع کنید و در گلدان جدید بکارید.

تکثیر به روش خوابانیدن:

برای تکثیر این گونه گیاهان می‌توان از روش خوابانیدن استفاده کرد. در این روش معمولا ساقه‌ای را که به گیاه اصلی وصل است درون خاک کاشت یا پیت قرار می‌دهیم تا ریشه دار شود. از مزیت این روش می‌توان به این مورد اشاره کرد که کلیه مواد غذایی و آب توسط گیاه مادر به شاخه خوابیده شده، ارسال شده تا شاخه مورد نظر ریشه‌ دار گردد و بعد از ریشه ‌دار شدن می‌توان شاخه خوابیده را از گیاه اصلی جدا کرده و در گلدان مجزایی کشت کنیم.

تکثیر به واسطه دانه و کاشت بذر:

در صورتی که مایل باشید این گیاه را به واسطه کاشت بذر تکثیر کنید باید به گیاه خود تیمار گرمایی دهید. تیمار گرمایی این است که شما دانه را برای مدت زمان مشخصی در دمای بالاتر از دمای اتاق قرار بدهید. دانه این گیاه باید ۳ هفته تیمار گرمایی داده شود تا بتواند جوانه زنی کند که در هفته اول باید در دمای 18 درجه سانتی‌گراد قرار بگیرد، در هفته دوم دمای مناسب دمایی حدود 23 درجه سانتی‌گراد است و در هفته سوم به دمای 29 درجه سانتی‌گراد نیاز دارد. برخی از واریته‌های شفلرا را نمی‌توان به واسطه قلمه یا خوابانیدن تکثیر کرد و تنها راه تکثیر آن‌ها کاشت بذر است.

بیماری و درمان گیاه شفلرا:

در این بخش قصد داریم تعدادی از مشکلات و بیماری‌های گیاه شفلرا را بررسی کنیم.

کم بودن تعداد برگچه‌های نو:

این حالت طبیعی است، با رسیدن به مرحله بلوغ تعداد آن‌ها به 7 برگ نیز می‌رسد

از دست دادن رنگ ابلق:

این مورد به دلیل نور کم است، در این صورت گیاه را به محلی با نور غیر مستقیم و زیاد منتقل کنید.

زخم‌های پنبه‌ای شکل:

این زخم‌ها معمولا یه رنگ سفید هستند و روی دم‌برگ‌های گیاه شفلرا به وجود می‌آیند‌. دلیل این امر حشره‌ آفت است، در این صورت هر 2 هفته یک بار با سم حشره‌کش ارگانیک گیاه را سمپاشی نمایید تا علایم برطرف شوند.

برگ‌های بد شکل:

در این صورت برگ‌ها چسبناک شده‌اند و حشرات سبز رنگی روی آن‌ها پدیدار شده است‌. این آفات را با استفاده از سم نفوذی یا جذبی طبق دستورالعمل هر هفته سمپاشی کنید تا علایم برطرف شوند.

تار عنکبوت زیر برگ‌های زرد:

دلیل این موضوع کنه‌های ریز قرمز است. گیاه باید هر 14 روز یک بار با سم ارگانیک سمپاشی شود تا علایم برطرف گردند. همچنین غبار پاشی با اسپری در کاهش آفت تاثیر دارد.

ساقه‌های منحرف و بلند:

علت این مورد هوای بسیار گرم است، برای برطرف کردن مشکل گلدان را به محل خنک‌تر و با اکسیژن بیشتر منتقل نمایید و تا چند روز غبار پاشی نکنید.

پژمرده شده گیاه و برگ‌های آویزان: 

این به علت تشنگی گیاه شفلرا است. گلدان را به مدت 15 دقیقه درون تشت آب قرار دهید و غبارپاشی روزانه انجام دهید‌.

زرد شدن برگ شفلرا و رنگ پریدگی آن:

کمبود عناصر مهم در خاک این گیاه موجب این مشکل شده، کمبود را با استفاده از کودهای ارگانیک هر 2 هفته یک بار جبران کنید.

ریزش برگ‌های شفلرا:

دلیل این عارضه آبیاری بیش از اندازه است، در این صورت اجازه دهید سطح خاک گلدان در فاصله بین دو آبیاری خشک شود سپس شروع به آبیاری نمایید‌، زهکشی را انجام دهید و آب زیر گلدانی را خارج کنید.

لکه‌های قهوه‌ای:

سطح زیرین برگ‌ها را با سم حشره کش نفوذی سمپاشی کنید و پس از ۲ روز لکه‌ها را با برس مخصوص گیاهان تمیز کنید.

سمی بودن گیاه شفلرا:

طبق گزارش پژوهش‌های علمی گیاه شفلرا برای انسان، گربه و سگ سمی است. این گیاه دارای ذرات ماده خطرناکی به نام کلسیم اگزالات است که این ماده می‌تواند منجر به التهابات حفره دهانی، سوختگی شدید و التهاب دهان، زبان و لب‌ها شود. استفراغ، سرخوشی بیش از حد و دشواری در بلع نیز از عوارض این گیاه گزارش شده‌اند.

جمع بندی:

گیاه شفلرا مانند بسیاری از گیاهان آپارتمانی در افزایش جذابیت محیط خانه نقش مهمی را ایفا می‌کند. این گیاه با مراقبت ساده و آسانی که دارد به راحتی پرورش می‌یابد و رشد می‌کند. البته همانطور که اشاره شد این گیاه برای انسان و حیوانات سمی است در نتیجه در مواجه شدن با آن باید مراقبت بیشتری کرد.