مراقبت از گل رز
گل های رز زیبایی فوق العاده ای به حیاط یا خانه شما می بخشند، اما سالم نگه داشتن آن ها می تواند کمی چالش برانگیز باشد. برای رزهای فضای باز (باغچه)، می توانید با مراقبت منظم و هرس کردن پیش از شروع فصل رشد، سلامت آن ها را تضمین کنید. اگر رزهای آپارتمانی دارید، مطمئن شوید که نور خورشید فراوان و آبیاری منظم دریافت می کنند. همچنین، رزهای شاخه بریده (در گلدان آب) اگر ساقه هایشان کوتاه شود و از مواد نگهدارنده گل استفاده شود، مدت بیشتری تازه می مانند.
برای حفظ سلامت و طراوت رزهای فضای باز و اطمینان از گلدهی مداوم آن ها، رعایت اصول مراقبتی زیر به صورت گام به گام ضروری است:
در طول فصل رشد، هر روز صبح به رزها آب دهید. رزها به آب زیادی نیاز دارند و بعید است که تمام نیازشان را از باران تأمین کنند. صبح بهترین زمان برای آبیاری است زیرا خورشید آب باقی مانده روی برگ ها را تبخیر می کند. اگر آب روی برگ ها بماند، می تواند منجر به کپک یا قارچ شود.
آبیاری صحیح صبحگاهی
در شروع فصل رشد، لایه ای به ضخامت ۲ تا ۴ اینچ (۵.۱ تا ۱۰.۲ سانتی متر) مالچ تازه پای بوته بریزید. این کار به حفظ رطوبت و جلوگیری از رشد علف های هرز کمک می کند. مالچ برای بستر رز عالی است؛ خاک را بین دو آبیاری مرطوب نگه می دارد، از گیاه در برابر سرما محافظت می کند و رشد علف های هرز را به حداقل می رساند. مالچ را در اطراف پایه گیاه و کل باغچه پخش کنید.
می توانید مالچ را از فروشگاه های باغبانی تهیه کنید. بهترین مالچ ها شامل خرده چوب، کاه و علف چیده شده هستند. همچنین می توانید از پوست خرد شده درختان سخت چوب یا پوسته دانه کاکائو برای زیبایی بیشتر استفاده کنید.
در طول فصل رشد، در صورت نیاز مالچ بیشتری اضافه کنید.
مالچ پاشی در ابتدای فصل
به محض اینکه گل ها شروع به پژمرده شدن کردند، آن ها را جدا کنید. وقتی گل رنگ خود را از دست داد یا پلاسیده شد، با قیچی باغبانی آن را ببرید. قیچی را روی ساقه، درست بالای برگ ها قرار دهید و یک برش با زاویه ۴۵ درجه بزنید.
سرزنی گل های پژمرده
از قیچی برای بریدن برگ های مرده استفاده کنید تا گیاهتان سالم بماند. برگ های مرده رزها را در برابر بیماری هایی مانند قارچ آسیب پذیر می کنند و همچنین رشد جدید گیاه را محدود می کنند.
حذف برگ های مرده
خاک را وجین کنید تا بستری سالم داشته باشید. استفاده از مالچ رشد علف های هرز را کاهش می دهد، اما ممکن است هنوز تعدادی را ببینید. به سادگی آن ها را بکشید یا ریشه آن ها را با بیلچه دستی بیرون بیاورید. مطمئن شوید تمام قطعات ریشه را خارج کرده اید.
بهتر است از علف کش ها در اطراف رزها استفاده نکنید.
وجین علف های هرز
رزها را با یک کود چندمنظوره در بهار و تابستان تغذیه کنید. بهترین حالت این است که سه بار در سال کود دهید: اولین دوز در اوایل بهار، دوز بعدی وقتی بوته شروع به گلدهی کرد، و آخرین دوز در اواسط تابستان.
برنامه کوددهی
با پوشاندن گیاهان با مالچ در طول زمستان از آن ها محافظت کنید. با نزدیک شدن زمستان، بستر گل را تمیز کنید تا خطر بیماری کاهش یابد. پس از وقوع چند یخبندان اول اما قبل از یخ زدن زمین، حداقل ۴ اینچ (۱۰ سانتی متر) مالچ در اطراف پایین گیاه انباشته کنید. هرچه مالچ بیشتر باشد، محافظت بیشتر است.
اگر منطقه شما در زمستان زیر صفر درجه می ماند، دور گیاه توری بپیچید و داخل آن را با مالچ پر کنید.
با پوشاندن گیاهان با مالچ در زمستان از آن ها محافظت کنید
هرس صحیح و به موقع، عاملی کلیدی برای جوان سازی گیاه و تحریک تولید گل های باکیفیت است؛ بنابراین برای اجرای اصولی این فرآیند، مراحل و نکات زیر را در نظر بگیرید:
رزها را در اواخر زمستان یا اوایل بهار، قبل از شروع فصل رشد هرس کنید. بهتر است قبل از شروع رشد جدید، گیاه را هرس کنید. بریدن گیاه تا ساقه های پایه به تحریک رشد فراوان جدید کمک می کند.
برخی گونه ها ممکن است به هرس بیشتری نیاز داشته باشند، پس دستورالعمل های خاص نژاد رز خود را چک کنید.
رزهای هرس شده ممکن است خیلی لخت به نظر برسند، اما این برای رشد شاخ و برگ و شکوفه های جدید ضروری است.
رزها را در اواخر زمستان یا اوایل بهار، پیش از آغاز فصل رشد، هرس کنید
رزها را تا ارتفاع حدود ۱۸ اینچ (۴۶ سانتی متر) یا تا جایی که بافت زنده وجود دارد، کوتاه کنید. میزان هرس به آب وهوای شما بستگی دارد. اگر بخش زیادی از رشد زنده در زمستان سالم مانده، آن را نبرید. اما اگر بافت زنده کم است، ممکن است نیاز باشد تا نزدیک زمین کوتاه کنید.
در برخی موارد، اگر زمستان سخت بوده، بوته رز تا ارتفاع حدود ۸ اینچ (۲۰ سانتی متر) خشک می شود. تا جایی که تمام بخش های مرده حذف شوند، به بریدن ادامه دهید.
در صورت نیاز می توانید با خیال راحت بوته را تا حدود ۶ اینچ (۱۵ سانتی متر) کوتاه کنید.
رزهای خود را تا حدود ۱۸ اینچ (۴۶ سانتی متر) یا تا رسیدن به بافت زنده کوتاه کنید
هر شاخه ای که به نظر می رسد از ریشه درآمده و نه از ساقه ها، حذف کنید. این شاخه ها را با قیچی از سطح زمین ببرید. در بسیاری از موارد، این ها «پاجوش» (Suckers) هستند که مواد مغذی را از سیستم ریشه می گیرند و می توانند بوته رز را ضعیف کنند.
اگر اجازه دهید این ها رشد کنند، فشار زیادی به ریشه می آورند.
بهتر است این کار را قبل از شروع فصل رشد جدید انجام دهید، اما اگر فکر می کنید گیاه را ضعیف می کنند، می توانید در طول فصل رشد نیز آن ها را حذف کنید.
هر شاخه ای را که به جای ساقه از ریشه رشد کرده حذف کنید
رزهای بوته ای را به جای بریدن شدید، فقط مرتب (Trim) کنید. این نوع رزها به اندازه سایر انواع نیاز به هرس ندارند. هر بهار با قیچی به بوته شکل دهید، سپس گل های پژمرده و برگ های مرده را حذف کنید.
بوته ها را هرس ملایم کنید، نه اینکه آن ها را شدید کوتاه کنید
برای نگهداری موفق رزهای مینیاتوری در فضای بسته و تأمین نیازهای خاص آن ها نظیر نور کافی و خواب زمستانی، رعایت نکات زیر ضروری است:
مطمئن شوید رزها روزانه ۶ تا ۸ ساعت نور خورشید دریافت می کنند. رزها را روی لبه پنجره رو به جنوب یا نزدیک پنجره قرار دهید. اگر نور کافی نرسد، گیاه به آرامی پژمرده شده و می میرد.
بهترین مکان ایوان یا پاسیو است. همچنین می توانید آن را در باغچه بکارید. رزها در داخل خانه عمر طولانی ندارند زیرا به آفتاب کامل نیاز دارند. اگر در پاسیو نگه می دارید، در زمستان برای محافظت از سرما آن ها را به داخل بیاورید.
اگر نور خورشید کافی نیست، از لامپ رشد گیاه استفاده کنید.
مطمئن شوید رزهای شما هر روز ۶ تا ۸ ساعت نور خورشید دریافت کنند
اگر خاک خشک است، یک یا دو بار در روز آبیاری کنید. با انگشت رطوبت خاک را چک کنید. اگر مرطوب است، یک روز دیگر صبر کنید. اگر خشک است، گیاه را کاملاً آبیاری کنید.
آب را روی برگ ها نریزید تا باعث ایجاد کپک یا قارچ نشود.
آب اضافی باید از گلدان خارج شود. اگر گلدان سوراخ زهکشی ندارد، یا گلدان را عوض کنید یا در کف آن سوراخ ایجاد کنید.
اگر خاک خشک بود، رزهای خود را یک یا دو بار در روز آبیاری کنید
گل های پژمرده را با زاویه ۴۵ درجه و قیچی تیز ببرید. به محض اینکه شکوفه رنگ باخت یا پژمرده شد، آن را ببرید. این کار گیاه را تشویق می کند به جای تولید دانه، شکوفه بیشتری بدهد.
غنچه ها را با دست نکنید، زیرا ممکن است به ساقه آسیب بزند.
گل های پژمرده را با قیچی تیز و با زاویه ۴۵ درجه قطع کنید
یک کود متعادل و کند-رها (Slow-release) در بهار به خاک اضافه کنید. کود ۱۴-۱۴-۱۴ یا کودی که مخصوص رزهای مینیاتوری است انتخاب کنید و طبق دستورالعمل مصرف کنید.
همچنین می توانید در اواسط تابستان (نیمه فصل رشد) دوباره کود دهید.
در بهار یک کود متعادل و آهسته رهش به خاک اضافه کنید
شاخه های مرده و متقاطع (درهم رفته) را با قیچی تیز هرس کنید. شاخه های مرده می توانند بیماری را پخش کنند یا مواد مغذی را هدر دهند. شاخه های متقاطع نیز با ساییده شدن به هم به گیاه آسیب می زنند.
ساقه ها را له نکنید یا نکشید.
شاخه های مرده و متقاطع را با استفاده از قیچی تیز هرس کنید
گیاه را در اواخر پاییز کوتاه کنید. رزهای داخلی هم نیاز به هرس پاییزی دارند. برش های ۴۵ درجه را حدود ۰.۲۵ اینچ (۰.۶۴ سانتی متر) بالاتر از محل اتصال برگ به ساقه (Leaf axil) بزنید. این کار رشد مجدد در بهار را تحریک می کند.
رزهای داخل خانه ممکن است فصل بعد دوباره رشد نکنند چون شرایط ایده آل نیست، اما هرس کردن شانس آن ها را افزایش می دهد.
گیاه خود را در اواخر پاییز با استفاده از قیچی تیز یا قیچی باغبانی هرس (کوتاه) کنید
در صورت لزوم، در اواخر پاییز گلدان را عوض کنید. اگر رز مینیاتوری شما برای گلدانش بزرگ شده، بهترین زمان تعویض اواخر پاییز است. گلدان جدید را با خاک پر کنید، گیاه را هرس کنید، به آرامی خارج کرده و در گلدان جدید بکارید.
علائم نیاز به تعویض گلدان: خشک شدن سریع خاک، ریشه های فشرده یا بیرون زده از سوراخ زهکشی، و شاخ و برگ بیش از حد بزرگ برای گلدان.
گلدانی انتخاب کنید که حداقل ۲ اینچ (۵.۱ سانتی متر) فضای خالی بین ریشه و دیواره گلدان داشته باشد.
در صورت لزوم، در اواخر پاییز گلدان گیاهان را تعویض کنید
اجازه دهید گیاه در زمستان در مکانی خنک استراحت کند. رزها در زمستان به خواب می روند، حتی در داخل خانه. برگ ها و ساقه ها خشک می شوند و گلدهی متوقف می شود. گیاه نمرده، بلکه در حال خواب (Dormant) است.
در زمستان فقط وقتی خاک کاملاً خشک شد آبیاری کنید.
می توانید گیاه را در زمستان به گاراژ یا زیرزمین منتقل کنید.
اجازه دهید گیاهتان در طول زمستان در مکانی خنک استراحت کند
برای افزایش عمر گلدانی رزهای شاخه بریده و لذت بردن طولانی تر از طراوت و زیبایی آن ها، رعایت نکات و راهکارهای زیر مؤثر خواهد بود:
به محض امکان پوشش دور دسته گل را باز کنید. اگر رزها در کاغذ یا پلاستیک پیچیده شده اند، آن را باز کنید چون باعث پژمردگی می شود.
اگر رزها پژمرده به نظر می رسند، ۱ اینچ (۲.۵ سانتی متر) از انتهای ساقه را ببرید و کل گل را حدود ۲۰ دقیقه در تشت آب گرم غوطه ور کنید تا احیا شود.
پوشش (لفاف) دور دسته گل را هر چه سریع تر جدا کنید
۱ اینچ (۲.۵ سانتی متر) از پایین ساقه را ببرید تا بتواند آب جذب کند. برش های تازه آب بیشتری جذب می کنند، پس بهتر است درست قبل از گذاشتن در گلدان آن ها را کوتاه کنید. هر بار که آب گلدان را عوض می کنید، باید دوباره ساقه ها را کوتاه کنید.
از قیچی تیز استفاده کنید.
یک اینچ (۲.۵ سانتی متر) از انتهای ساقه را ببرید تا بتواند آب جذب کند
ماده نگهدارنده گل (Floral preservative) به آب اضافه کنید. اگر دسته گل شما همراه با نگهدارنده نبود، خودتان بسازید: مخلوط ۲ قاشق غذاخوری (۳۰ میلی لیتر) سرکه سفید، ۱ قاشق چای خوری (۵ گرم) شکر و ۰.۵ قاشق چای خوری (۲.۵ میلی لیتر) سفیدکننده (وایتکس) را در ۴ فنجان (۰.۹۵ لیتر) آب حل کنید.
با هر بار تعویض آب، نگهدارنده جدید اضافه کنید.
برای افزایش ماندگاری، به آب نگه دارنده گل اضافه کنید
سطح آب را روزانه چک کنید و در صورت نیاز آب اضافه کنید. آب تازه و تمیز از پژمردگی جلوگیری می کند. مطمئن شوید تمام ساقه ها در آب هستند.
اگر آب کدر شد، آن را دور ریخته و با آب تازه جایگزین کنید (همراه با برش مجدد ساقه).
برای عمر طولانی تر، آب را یک روز در میان عوض کنید و هر بار حداقل ۰.۲۵ اینچ (۰.۶۴ سانتی متر) از ساقه را کوتاه کنید.
سطح آب را هر روز بررسی کنید و در صورت لزوم آب بیشتری اضافه کنید
مطمئن شوید آب عاری از برگ است. برگ هایی که زیر خط آب قرار می گیرند را ببرید و برگ های ریخته شده در آب را خارج کنید. برگ های پوسیده باعث پژمردگی سریع تر گل می شوند.
مطمئن شوید که آب عاری از برگ است
رزها را در مکانی خنک و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید. دمای خنک عمر گل ها را افزایش می دهد، در حالی که نور و گرما آن ها را زودتر پژمرده می کند.
گل ها را در معرض وزش باد (کولر یا پنجره باز) قرار ندهید.
اگر وقتی خانه نیستید گل ها را در یخچال بگذارید، عمرشان بیشتر می شود. اما آن ها را کنار میوه های در حال فساد (به خصوص سیب) نگذارید.
گل های رز خود را در مکانی خنک و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید
نگهداری از گل رز، چه در باغچه، چه در گلدان و چه به صورت شاخه بریده، نیازمند توجه به جزئیاتی همچون نور، آبیاری دقیق و هرس به موقع است. با پیروی از این راهنمای جامع، می توانید از سلامت بوته های رز خود در برابر آفات و بیماری ها اطمینان حاصل کنید و از زیبایی و عطر دل انگیز گل های تازه برای مدت طولانی تری لذت ببرید. به یاد داشته باشید که کلید موفقیت در پرورش رز، مشاهده مداوم گیاه و پاسخ سریع به نیازهای آن در فصول مختلف است.
پرورش گیاهان در گلدان به شما این امکان را می دهد که از کارهای سخت و پرزحمت مثل وجین کردن…
شاید فکر کنید زمانی که صدای اره برقی خاموش شد و درخت قطع گردید، کار تمام شده است. اما اشتباه…
نگهداری از یک گیاه جدید آسان نیست، به ویژه اگر با نیازها و علایق آن آشنا نباشید. سرخس ها گیاهانی…