گیاه تاج الملوک یکی از زیباترین گیاهان گلدار است که با داشتن 70 گونه در جهان با رنگ های متفاوت طرفدارن زیادی دارد. این گیاه جز گیاهان دو ساله محسوب میشود که برای تکثیر و پرورش آن از طریق کاشت بذر اقدام میکنند. گیاه تاج الملوک دارای دو نوع پا کوتاه و پا بلند است که برای کشت هر کدام باید بذر مناسب آن کشت شود.
این گیاه از جمله گیاهانی است که علاوه بر زیبایی دارای خواص درمانی زیادی است و برای پرورش آن بهتر است در محیطی با دمای مناسب با تابش متعادلی از نور خورشید کاشته شود.
خاستگاه گیاه تاج الملوک کجاست؟
خاستگاه ابتدایی گیاه تاج الملوک در کشور ایران بیشتر در مناطق جنوبی و جنوب شرقی است. تاج الملوک با داشتن دو نوع پا کوتاه و پا بلند خود دارای انواع مختلفی از رنگ ها است که منظره چشم نوازی از رنگ ها را به نمایش میگذارد. این گیاه بیشتر در مناطق با آب و هوایی گرم و با بارش کم در لابه لای سنگها در دشتها رشد میکند و نسبت به سرما مقاوم است.
مشخصات گیاه شناسی تاج الملوک:
از مشخصات ظاهری گیاه تاج الملوک میتوان به گیاهی پایا اشاره کرد که دارای ارتفاعی بین 30 تا 80 سانتیمتر است که برگهای نازکی به رنگ سبز قهوه ای یا سبز تیره دارد. برگ های تاج الملوک دارای حالتی پهن شبیه به برگ شبدر هستند که در حاشیه آنها بریدگیهایی دیده میشود، که بر روی ساقهای علفی به رنگ قهوه ای قرار گرفته است.
گیاه تاج الملوک از جمله گیاهان گلدار محسوب میشود که با داشتن گل هایی به رنگ آبی، ارغوانی، زرد، نارنجی، سرخ ،صورتی، بنفش و… جلوه باشکوهی را به نمایش میگذارد.
گل های گیاه تاج الملوک دارای 5 گلبرگ هستند که هر کدام به یک مهمیز وصل می شوند و در انواع مختلف تاج الملوک این مهمیزها طولی بلند یا کوتاه دارند. گلهای تاج الملوک ابتدا به حالت واژگون قرار دارند اما بعد از قرار گیری میوه به حالت قائم قرار میگیرند. یکی از ویژگیهای جالب در گلهای تاج الملوک حالت دو رنگ بودن یا تک رنگ بودن آن است در این حالت کاسبرک و گلبرگ ممکن است هم رنگ و یا دارای رنگ های مختلف باشند.
گیاه تاج الملوک آناکولی از نمای نزدیک
شرایط کشت گیاه تاج الملوک:
گیاه تاج الملوک از جمله گیاهانی است که نسبت به سرما و دمای هوای کم مقاوم است. بهترین محیط برای کشت تاج الملوک محیطی مانند زیر درختان و سایه است. این گل نسبت به تابش مستقیم آفتاب حساس است. گل دهی گیاه تاج الملوک بستگی به دمای محیط کشت آن دارد، به طوری که هر چه دما خنکتر و حدود 4 سانتیگراد باشد و تعداد برگهای آن بین 12 تا 15 عدد باشد گلدهی آن بهتر و سریع‌تر صورت میگیرد.
میزان آبیاری خاک این گیاه باید متعادل باشد در صورتی که آبیاری بیش از حد انجام شود و گیاه دارای خاکی نامرغوب باشد پوسیدگی ریشه صورت میگیرد و عمر گل کوتاه میشود. خاک مناسب برای کشت گیاه تاج الملوک خاکی با داشتن ترکیبات آلی و مقدار مناسبی از کمپوست، خاکبرگ و شن و ماسه است. هر چه خاک مورد نظر برای کشت گیاه تاج الملوک سبکتر باشد ریشه دهی و گلدهی گیاه بیشتر میشود.
روش کشت و تکثیر گیاه تاج الملوک:
برای کشت و تکثیر گیاه تاج الملوک بذرهای آن را در اوایل بهار درون گلخانه با فواصلی مناسب حدود 15 سانتیمتر و در عمقی حدود 2 سانتیمتر از هم کشت میکنند. بذرها با گذشت دوره سرمای بهاری در اواخر فصل بهار میرویند سپس با جوانه زنی و رسیدن به ارتفاع مناسبی میتوان آنها را به محیط جدید منتقل کرد. بهتر است انتقال گیاه تاج الملوک در فصل پاییز صورت گیرد در این صورت آنها برای گلدهی در فصل بهار سال آینده آماده میشوند.
نکته ای که هنگام کشت گیاه تاج الملوک باید در نظر گرفت کهنه یا تازه بودن بذرهای آن است، هر چه بذر جدیدتر باشد برای رویش به سرما دهی کمتری نیاز دارد. همچنین در تکثیر تاج الملوک بهتر است این نکته را در نظر بگیرید که از طریق تقسیم بوته نیز میتوان آن را تکثیر کرد اما اقتصادی ترین روش همان تکثیر و کشت از طریق بذر است.
برای انتقال گیاه تاج الملوک خاک آن را از قبل کاملا زهشکی کنید و هر کدام از بوته های گل را با فاصله ای مناسب از یک دیگر درون خاک کشت کنید. بهتر است آبیاری این گیاه به صورت دو بار در هفته انجام شود تا مقدار مناسبی از رطوبت در خاک حفظ گردد. آبیاری زیاد گیاه تاج الملوک سبب شده است که برگهای آن سریع‌تر رو به زردی پیش روند و هر چه مقدار آبیاری کمتر باشد عمر گل کوتاهتر و گلهای این گیاه کوچک‌تر و ضعیفتر هستند.
گیاه تاج الملو(سرده) صورتی
نحوه هرس کردن گیاه تاج الملوک چگونه است؟
در صورتی که گیاه تاج الملوک جز گیاهان چند ساله باشد برای کشت هر ساله آن لازم نیست اقدام به کشت بذر صورت گیرد و فقط کافی است هر ساله مقداری از آن را هرس کرده تا سال بعد گیاهی جدید بر روی همان بوته با گل های تازه داشته باشید. بهترین زمان برای هرس گل تاج الملوک زمانی است که گلها حالت پژمردگی دارند و یا در فصل پاییز برگها زرد شده اند.
در صورتی که گیاه تاج الملوک را در فصل پاییز هرس میکنید بهتر است ساقه ها را تا نزدیکی خاک بچینید و روی ساقه باقی مانده را با خاک تا حدود 10 سانتیمتر پوشش دهید. در این صورت در فصل زمستان گیاه از خطر یخ زدگی در امان است و همچنین در فصل بهار با کنار زدن مقداری از خاک ساقه های جدید نمایان میشوند.
آنکولی
آفت و بیماری های گیاه تاج الملوک:
گیاه تاج الملوک نیز مانند هر گیاه دیگری دچاری یک سری آفات و بیماریهایی مانند سفیدک، بلایت، زنگ زدگی، پوسیدگی سیاه ریشه و… میشود. برای رفع این آفات بهتر است از برخی آفت کشها و پاشیدن سمومی بر روی برگها این گیاه استفاده کرد تا در فصل گلدهی دیگر دچار آفات نشوند. همچنین برخی دیگر از آفات این گیاه میتوان به شته، کنه و زنبورهای شهد خوار اشاره کرد.
خواص درمانی گیاه تاج الملوک:
گیاه تاج الملوک یکی از گیاهان قدیمی است که با داشتن خواص درمانی بسیار در تمامی ادوار در کشورهای اروپایی و چین در درمان بسیاری از بیماری ها و مشکلات از آن استفاده کرده اند. ریشه این گیاه دارای خواص درمانی و ترکیبات ارگانیک فراوانی است که درصورت خام خواری سبب مسمومیتی در بدن فرد میشود. همانطور که گفته شد گیاه تاج الملوک دارای گونه های متعدد زیادی است گونه Aconitum یکی از گونه هایی است که در درمان تب بسیار و سرماخوردگی بسیار موثر است.
همچنین از ریشه های آن همراه با زنجبیل در درمان التهاب، فشار خون بالا، کاهش ضربان قلب، دردهای میگرنی و آرامش بخشی استفاده میکنند. را به صورت موضعی نیز میتوان استفاده کرد و از آن برای دردهای روماتیسمی، سیاتیک، آفتاب سوختگی، روشن کنندگی پوست نیز استفاده میکنند.
بر اساس تحقیقات به عمل آمده دانشمندان کشف کردهاند که گیاه تاج الملوک یکی از گیاهانی است که در درمان بیماریهای التهابی بسیار موثر است از جمله این بیمارها میتوان به آرتریت، التهاب روده، پسوریازیس و نقرس اشاره کرد. همانطور که میدانید در طول روز بر اثر مصرف غذاهای آلوده و یا تنفس در هوای آلوده مقدار زیادی از سموم مختلف وارد بدن میشود.
سم های وارد شده بر بدن در کبد جمع میشوند در واقع کبد کار پاکسازی و تصفیه خون را انجام میدهند و سبب دفع سموم از طریق ادرار میشوند. استفاده از گیاه تاج الملوک سبب افزایش ادرار و دفع سموم از بدن میشود.
گل های وحشی کلرادو کلمباین
مضرات گیاه تاج الملوک:
همانطور که گفته شد گیاه تاج الملوک با داشتن خواص فراوان اما به دلیل داشتن سمومی در ترکیبات خود نباید در معرض دسترسی کودکان قرارگیرد. همچنین استفاده از این گیاه در طول دوران بارداری و شیردهی اثرات سویی بر بدن فرد میگذارد. سمیت بالینی این گیاه می‌توانند بر اثر لمس آن باشد و میتواند انگشتان شما را تا حدودی بی حس کند. در صورت مسمومیت با گیاه تاج الملوک بدن دچار علایمی از جمله: بیخوابی، سوزن شدن، استفراغ، تهوع، دردشکم و اسهال، اختلال در تنفس و اختلال در تعداد ضربان قالب میشود.
برای مصرف گیاه تاج الملوک بهتر است این نکته را در نظر بگیرید که دوز مناسب برای هر کس متفاوت است و بهتر است به اندازه استفاده شود تا از عوارض و اثرات سو مصرف جلوگیری شود.
جمع بندی:
گیاه تاج الملوک یکی از گیاهانی است که از ادوار گذشته به صورت خودرو در بسیاری از مناطق از جمله مناطق گرم و خشک رشد یافته است. این گیاه دارای گونه های متعددی است که در دو نوع پا کوتاه و پا بلند در رنگهای مختلف شناخته شده‌اند. این گیاه با قدمت دیرینه خود دارای خواص درمانی بسیاری است که در پیشگیری و درمان بیماریهای التهابی، سرماخوردگی، تب، اسهال و … بسیار به کار می رود. همچنین در صورت مصرف این گیاه باید دوز مناسب آن رعایت شود تا عوارض برای بدن از جمله مسمومیت و سرگیجه و ناراحتیهای قلبی نداشته باشد.
