معرفی گل حنا و شرایط نگهداری آن

گل‌‌ حنا از گیاهان آپارتمانی و همیشه سرسبز است که در تمام سال گل دارد و دوام بسیاری دارد. این گل را در باغچه و فضای باز هم می‌توان کاشت‌. این گیاه در رنگ‌های مختلف مانند صورتی، قرمز، ارغوانی، بنفش و … وجود دارد و اگر شرایط نگهداری و خاک این گیاه خوب باشد، در تمام ‌سال گل می‌دهد. در این مقاله به معرفی گیاه‌ حنا، شرایط نگهدای، روش‌های تکثیر، آفات و بیماری و… می‌پردازیم. پس تا پایان همراه ما باشید.

معرفی گل حنا:

گل‌‌ حنا بوته‌های علفی دارد و گل‌هایش به شکل کم پر و پرپر است، این گیاه دارای ساقه گوشتی و آبدار است و مثل سایر گیاهانی که ساقه گوشتی دارند نسبت به آبیاری زیاد حساس است. این گیاه به سرما حساس است، جذاب ‌ترین بخش این گیاه، گل‌های بزرگ و زیبا آن است، گل‌هایی گرد دارد و از بخش مرکزی گل دارای جدایی کوچکی است.

حنا در رنگ‌های سفید، قرمز، نارنجی، بنفش، صورتی، ارغوانی، رنگ‌های خال خال و ابلق مشاهده می‌شود. طول عمر گیاه حنا متوسط است و تا ۲ هفته دوام دارد. این‌ گل بومی شرق آفریقا، کنیا تا موزامبیک است. بهترین مکان برای کاشت این گل، مکانی است که دارای آب و هوای مدیترانه‌ای باشد.

گیاه حنا به شکل فنجانی یا بشقابی است. این گیاه دو نوع پا کوتاه و پا بلند دارد، از پا بلند آن برای کاشت در فضای آزاد و از پا کوتاه برای پرورش در گلدان، می‌توان استفاده کرد. میوه گیاه حنا بعد از اینکه برسد با کوچک‌ترین ضربه دست یا خود به خود شکفته می‌شود، به همین خاطر به آن گل بی تاب هم می‌گویند. گیاهان جوان زمانی که جوانه می‌زنند و ارتفاعشان به ۲ سانتی‌متر برسند، گل می‌دهند.

شرایط نگهدای گل حنا:

گل حنا برای نگهداری و سر حال بودن نیاز به شرایط محیطی مناسب ذیل دارد.

آبیاری:

گل حنا اگر تابستان در حیاط کاشته شود، باید روزانه آبیاری شود، اما در زمستان به هفته‌ای دو بار آبیاری، نیاز دارد. خاک این گیاه باید مرطوب باشد، ولی باید دقت داشت که خاک همیشه خیس و غرقابی نباشد. با لمس کردن خاک، می‌توان زمان‌ آبیاری را فهمید، موقعی که خاک تا حدی رطوبتش از بین رفت، باید آن را آبیاری کرد.

اگر آبیاری کم باشد و در بسیاری از مواقع خاک خشک باشد، گلدهی کاهش پیدا می‌کند و برگ‌ها می‌‌ریزند. اگر آبیاری بیش از حد باشد، برگ‌ها زرد و ساقه‌ها پوسیده می‌شوند. این گیاه آب و هوای مرطوب و مدیترانه‌ای را دوست دارد و بهتر است که یک محیط مرطوب، برای آن فراهم باشد.

نور:

یکی دیگر از شرایط نگهداری گل‌ حنا، محیا کردن نور جهت گل دادن و رشد است. این گل باید در محیط پر نور و به دور از نور مستقیم خورشید باشد، اما در زمستان برای گل دادن، باید روزانه چند ساعت گل را در برابر نور آفتاب قرار داد.

خاک:

خاک برای رشد این گیاه باید مرطوب باشد. گیاه حنا، خاک‌های اسیدی با زهکشی مناسب را دوست دارد. در زمان کاشت باید مقداری خاک حاصلخیز و پیت ماس را به خاک باغچه اضافه کرد و شن شسته شده و خاک برگ، حاصلخیزی خاک را بالا می‌برد. همچین برای تقویت می‌توان از کود ورمی کمپوست هم استفاده کرد.

دما:

دمای مناسب جهت نگهداری این گیاه، ۱۶ تا ۲۳ درجه سانتی‌گراد است و حد‌اقل دما مناسب جهت رشد حنا د‌ر زمستان ۱۲ الی ۱۳ درجه سانتی‌گراد است. اگر دما محیط زیاد باشد، گلدهی کاهش می‌یابد و باعث ریزش گل‌های این گیاه می‌شود.

کود:

در هنگام تعویض گلدان یا کاشت باید از کود حیوانی جهت تامین مواد مغذی و رطوبت استفاده نمود و در هنگام رشد نیز می‌توان از کود مخصوص گیاه زینتی و گلدار استفاده کرد. کود را دو هفته یک بار باید استفاده کرد به این صورت که در هنگام آبیاری آن را به شکل محلول در آب به خاک اضافه کرد.

هرس:

بعضی اوقات ساقه‌‌های گل حنا خیلی بلند می‌شوند، در این زمان می‌توان نصفی از طول ساقه را کوتاه کرد چون باعث تحریک رشد ساقه‌های جانبی و تولید گل بیش‌تر می‌شود، البته باید دقت کرد که ساقه‌‌ها کم‌تر از ۱۰ – ۱۵ سانتیمتر کوتاه نشوند.

تکثیر گل حنا:

جهت تکثیر گیاه حنا می‌توان از دو روش قلمه‌‌ زنی و کاشت بذر استفاده نمود.

تکثیر به روش قلمه زنی:

روش قلمه زدن بهترین روش برای تکثیر این گیاه است. مناسب‌ترین زمان برای قلمه زدن، هر سال در فصل بهار و تابستان است. برای این کار باید ساقه‌هایی را انتخاب کرد که جوان باشند و حداقل سه برگ داشته باشند. برای این کار باید از یک قیچی باغبانی ضدعفونی شده استفاده کرد و قلمه‌هایی به طول ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر را از قسمت نوک ساقه جدا کرد و باید برش به صورت اریب باشد.

برای این که قلمه‌ها با سرعت بیشتری ریشه بزنند، بهتر است آن را در هورمون ریشه‌‌ زایی فرو برد و سپس در گلدان کاشت. قلمه‌ها در مدت کوتاهی ریشه می‌زنند، قلمه‌های ریشه دار باید در فصل تابستان در گلدان کاشته شوند تا در بهار شاهد گیاهی غرق در گل بود.

تکثیر به روش کاشت بذر:

پیدا کردن بذر گل حنا کار مشکلی است. بعد از تهیه بذر، اول باید بستر کاشت را با محلول سموم قارچ‌‌ کش و حشره‌ کش به خوبی ضدعفونی کرد و سپس بذرها را روی سطح خاک پخش کرد. حدود ۲ روز نباید روی بذرها پوشانده‌ شوند، پس از دو روز باید لایه خیلی نازکی از خاک کوکوپیت یا پیت ماس را روی بذرها گذاشت، ولی باید دقت داشت که خاکی که روی بذر‌ها ریخته می‌شود زیاد نباشد زیرا باعث ضعیف شدن و جوانه نزدن بذر می‌شود.

دو روز ابتدایی جهت نور دیدن بذرها و شکستن خواب آن‌ها است، البته نور آفتاب نباید مستقیم‌ باشد، ولی بعداً بستر کشت بذرها به محل تاریکی جهت جوانه زدن احتیاج دارند. بهتر است در زمان‌ آبیاری برای جلوگیری کردن از جابجا شدن بذرها، از غبار پاشی آب به صورت روزانه استفاده نمود و پس از جوانه زنی، بذرها روزانه به شکل معمول آبیاری شود. بوته‌های گل حنا سریع رشد می‌کنند و در اوایل تابستان گل می‌دهند. اگر بذر گیاه حنا در تابستان یا پاییز کاشته شود، بوته‌ها در ماه‌های زمستان گلریزان خواهند شد.

کاربرد در طب سنتی:

سال‌های زیادی است که بومیان آمریکا از گل حنا استفاده می‌کنند چون به ارزش دارویی آن معتقد هستند. ساقه و برگ‌های این گیاه برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود. لوسیون برگ‌های تازه این‌ گیاه، جهت درمان اگزما، خارش و گزیدگی حشرات استفاده می‌شود. در ویتنام از جوشانده‌ برگ‌های گیاه حنا جهت تحریک رشد و شستشوی مو به کار می‌رود. از عصاره این گیاه برای درمان سرطان و زگیل و خلط آور استفاده می‌شود. جوشانده گل‌ها برای درمان استفراغ استفاده می‌شود و در هند از گل‌ها برای درمان سوختگی موضعی و سوختگی با آب جوش به کار می‌رود.

گل‌های این گیاه برای درمان کمر درد و نورالژی بین دنده‌ای، بهبود جریان خون، مار گزیدگی و برطرف کردن گرفتگی عروقی استفاده می‌شود. در چین از دانه‌های گیاه برای زایمان سخت، دردهای پس از زایمان، مشکلات قاعدگی، سرفه، سکسکه و مسمومیت‌ها استفاده می‌شود. در مالزی از دانه‌های گیاه جهت مداوای سرطان دستگاه گوارش و یا خارج کردن استخوان مرغ یا ماهی از گلو به کار می‌رود.

بذر گل حنایی

مشکلات و بیماری‌های گل حنا:

گیاه حنا نیز مانند بسیاری از گیاهان دچار آفات و بیماری‌هایی می‌شوند که در اینجا به چند مورد از این آفات و بیماری اشاره می‌کنیم:

ریزش برگ‌ها:

علت ریزش برگ می‌تواند سردی محیط نگهداری گیاه باشد، باید گیاه در محیط گرم باشد. از دلایل دیگر زرد شدن برگ‌ها، می‌توان به آبیاری به صورت نامنظم و حمله کنه قرمز یا شته اشاره کرد.

پژمرده شدن گیاه حنا:

پژمرده شدن این گل می‌تواند به دلایلی مانند آبیاری زیاد، نداشتن زهکشی مناسب یا تعویض گلدان و آسیب به ریشه باشد. اگر آبیاری زیاد باشد باید اجازه داد که خاک گلدان کاملا خشک شود و سپس دوباره آن را آبیاری کرد، جهت زهکشی هم باید توجه کرد که حتما سوراخ‌های زیر گلدان باز باشند و پس از آبیاری کردن، آب اضافی از آن خارج شود.

زنگ زدگی یا پوسیدگی ساقه:

اگر آبیاری بیش از اندازه باشد، این مشکل به وجود خواهد آمد، در این هنگام باید به سرعت از گیاه قلمه گرفت و میزان آبیاری را کاهش داد.

کم شدن گل‌ها:

اگر مواد مغذی در خاک کم‌‌ باشد و همچنین نور محیط کم باشد، این مشکل پیش خواهد آمد.

ریزش گل‌ها:

کمبود نور و هوای خشک می‌تواند موجب ریزش گل‌ها شود. در چنین شرایطی باید گیاه را به مکانی با نور زیادتر و رطوبت بالا انتقال داد.

نتیجه‌ گیری:

گل حنا که به عنوان گیاه آپارتمانی شناخته می‌شود و از حساسیت بیش‌تری نسبت به سایر گیاهان آپارتمانی برخوردار است. گیاه حنا همیشه سبز است و دوام بسیاری دارد و دارای گونه‌ها و رنگ‌های مختلفی است. این گل به صورت خودرو در ایران رشد می‌کند ولی گل‌های پرورشی از گل‌های خودرو زیباتر هستند. در این مقاله با گیاه حنا، شرایط نگهداری، روش‌های تکثیر، آفات و بیماری‌ها و … آشنا شدیم.