معرفی گل شیشه شور

گل شیشه شور در زبان انگلیسی با نام Bottle brush شناخته می‌شود. مجموعه گل‌های این گیاه روی یک محور قرار دارند که حالتی شبیه وسیله شیشه شور دارد و به همین علت به این اسم نام گذاری شده است. این گیاه به‌ صورت درخت یا درختچه است و سی تا چهل گونه مختلف دارد. گل شیشه ‌شور هنگام ظاهر کردن گل‌های خود، شهد نباتی زیادی تولید می‌کند و این شهد باعث جلب پرندگان شهدخوار می‌شود.

گل شیشه شور:

اسم علمی گل شیشه شور Callistemon citrinus است. این گیاه دارای ۳۵ گونه همیشه سبز، به صورت درخت و درختچه است که به طور طبیعی در استرالیا و تانزانیا کاشته می‌شوند و پرورش می‌یابند. گل شیشه شور از بهترین و آسان‌ترین گیاهان برای نگه داری در مکان‌های سرپوشیده و راهروها است. این گیاه در زمستان با رژیم گلخانه‌های سرد و یا نارنجستان‌ها سازگار است و در شرایط ایده ال تابستان به رطوبت فراوان نیاز دارد.

این گیاه را هنگام تابستان خارج از آپارتمان نیز می‌توان پرورش داد اما در زمستان باید در گلخانه خنک نگهداری شود. ترکیب قرار گرفتن و شکل ظاهری گیاه کالیستمون یا همان گل شیشه شور انسان را به یاد وسیله شستن شیشه‌ها و یا تمیز کردن لوله‌های توپ‌های قدیمی می‌اندازد اما آنچه باعث این شباهت می‌شود پرچم‌های بی شمار و دراز گل است که با رنگ سرخ تند خود به جای موهای برس قرار گرفته است.

شکل ظاهری گل شیشه شور:

گل شیشه‌ شور معمولاً به رنگ قرمز درخشان است، ولی شرابی، صورتی یا کرم هم می‌تواند باشد. حدود ارتفاع بوته این گیاه از ۶۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر است. در رشد حداکثری خود می‌تواند به ارتفاع حدود سه تا چهار متر نیز برسد. این گیاه خیلی زود به گل می‌نشیند و بعد از پنج سال بالغ می‌شود. اگر شرایط زندگی آن مساعد گردد، طول عمر بیشتری خواهد داشت. برگ‌های این گیاه معمولاً باریک و بیضی ‌شکل است و بافتی چرمین دارد.

این گیاه گل‌‌های بسیار زیبایی دارد، اما چیزی که در این گل‌ جلب توجه می‌کند، پرچم‌های آن است و نه گل‌برگ‌های گیاه، گل‌های این گیاه در اکثر گونه‌ها قرمز رنگ و در برخی گونه‌ها سفید، نارنجی، سبز و زرد رنگ هستند و در بهار و اوایل تابستان شکوفا می‌شوند. البته شرایط محیطی نیز در زمان شکوفا شدن گل‌های این درختان بسیار تأثیرگذار است.

آفات و بیماری‌های گل شیشه شور:

آفات و بیماری‌های خاصی گل شیشه شور را تهدید نمی‌کند و مقاومت خوبی در برابر بیماری‌ها و آفات دارد. فعالیت شته، کنه، شپشک‌های گیاهی و همچنین بیماری‌هایی نظیر لکه برگی قارچی و باکتریایی، سفیدک پودری و زنگ گاهی مشکلاتی را برای این گل ایجاد می‌کند.

شرایط کاشت گل شیشه شور:

برای کاشت این گل باید موارد زیر را در نظر بگیرید.

نحوه آبیاری:

اگر چه با وجود آبیاری منظم رشد و گل‌دهی بهتری دارد، در عین حال برخی از گونه‌های آن به خصوص زمانی که در خاک مستقر می‌شوند، در برابر خشکی خاک نسبتاً مقاوم هستند. همچنین خشکی هوا را نیز می‌توانند تحمل ‌کنند. همچنین نمونه‌هایی را که به شکل گلدانی نگه داری می‌شود و در زمستان به مکان محافظت‌ شده مانند خانه انتقال می‌یابد تا دچار سرمازدگی نشوند، در زمستان و پاییز باید میزان آبیاری را کاهش دهید.

یعنی در حدی که خاک خیلی خشک و سفت نشود، اما احتیاجی به آبیاری کافی و کامل گلدان نیست، زیرا در این فصل گیاه در حال استراحت و رکود است و در صورت آبیاری به همان شیوه در بهار و تابستان امکان پوسیدن و از بین رفتن گیاه وجود دارد.

اقلیم:

اقلیم و شرایط آب و هوایی گل شیشه شور به نوع گیاه بستگی دارد. بیشتر گل‌های شیشه شور یخبندان های سبک را تحمل می‌کنند ولی در اولین زمستان باید از یخبندان یا سرمای زیاد حفاظت شوند.

هرس:

اگر گل شیشه شور نیاز به هرس کردن داشته باشد، باید این کار را هر چه سریع‌تر بعد از تمام شدن گل‌ها انجام داد، زیرا شاخه‌های نو از انتهای گل‌ها می‌رویند. برش قسمتی از شاخه‌ها کمک می‌کند که بوته فشرده‌تر و متراکم‌تر شود. همچنین می‌توان قسمت‌های لاغر و دوکی و ضعیف چوب‌های پیر را کاملا قطع کرد تا بوته احیا گردد، اما باید توجه داشت همه‌ی برگ‌های سبز تازه بریده نشوند.

گلدهی:

اصلی‌ترین زمان گلدهی از اواسط تا اواخر بهار است، اما می‌تواند جوانه زنی و گل افشانی مختصری نیز در فصل پاییز داشته باشد. این بوته‌های زیبا در مکان‌های کاملا آفتاب‌گیر فراوان گل می‌دهند.

نور مورد نیاز:

گل شیشه ‌شور نور کامل آفتاب نیاز دارد و حداقل باید روزی شش تا هشت ساعت نور مستقیم آفتاب به آن بتابد. کمبود نور کافی در محیط موجب ریزش یا شکل‌ نگرفتن گل‌ها و شیوع برخی بیماری‌های قارچی به خصوص اگر هوای محیط رطوبت داشته باشد،
می‌شود.

این گیاه می‌تواند ساعات زیادی در نور مستقیم بماند، اما این شدت گرما و نور زیاد با آبیاری گل نیز ارتباط مستقیم دارد و فواصل آبیاری را باید کاهش داد.

خاک و کود مورد نیاز:

برای گل شیشه شور خاکی سبک با زهکشی خوب مناسب است، بنابراین خاک شنی از خاک‌های مناسب برای این گیاهان است. در صورتی که خاک سنگین باشد و یا رطوبت در مدت زمان زیادی در گل ماندگار باشد، احتمال زرد شدن و ریزش برگ‌های گیاه و گل ندادن و زوال تدریجی آن وجود دارد.

بنابراین زهکشی خاک و ماندگار نبودن آب و رطوبت در خاک، بیشتر از وجود مواد غذایی در خاک اهمیت دارد. البته وجود مواد غذایی کافی و مناسب در خاک به رشد و گلدهی این گیاه کمک می‌کند. برای خاک این گیاه می‌توان از مخلوط خاک معمولی و خاک‌برگ و شن که اندازه ذرات یک تا دو میلی‌متر باشد، استفاده کرد. در صورت وجود مواد طبیعی مانند کود پوسیده دامی یا خاک‌برگ نیازی به کوددهی نیست.

مثلاً می‌توان هر سال با شروع فصل بهار لایه‌ای به ضخامت حدود پنج تا هفت سانتی‌متر از این مواد بر سطح خاک پخش کرد تا گیاه به تدریج و آهسته از مواد درون آن‌ها استفاده کند. در صورتی که خاک از مواد مغذی فقیر باشد و تمایل به استفاده از کودهای شیمیایی داشته باشد می‌توان سالی ۲ تا ۴ مرتبه از کودی کامل همانند فرمول ۲۰-۲۰-۲۰ یا سایر کودها با فرمول مشابه استفاده کرد.

همچنین استفاده از کودهایی که فسفر بیشتری نسبت به پتاسیم و نیتروژن دارد نیز به گلدهی بهتر این گیاهان کمک می‌کند. زمان تعویض این گیاه که به شکل گلدانی نگهداری می‌شود، در اواخر زمستان و اوایل بهار است.

نحوه تکثیر گل شیشه شور:

قلمه‌ گیری یکی از راه‌های تکثیر این گیاه است. معمولاً از قلمه چوب نیمه ‌رسیده به طول حداقل ده سانتی‌متر استفاده می‌شود که در تابستان تهیه می‌شود. قلمه باید حداقل سه جفت برگ داشته باشد، اما برگ‌ها را از نیمه یا دو سوم قسمت پایینی طول قلمه حذف می‌کنیم.

قلمه‌ها را می‌توان در مخلوطی خاک از پیت موس و شن کاشت. روی قلمه‌ها را می‌توان پلاستیکی شفاف کشید و در مکانی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب به طور غیر مستقیم با دمای حدود ۱۸ درجه سانتی‌گراد قرار داد و باید مراقب بود که سطح خاک خشک نشود.

معمولاً چهار تا شش هفته بعد، ریشه‌ها شکل‌گیری می‌کنند. یکی از دیگر ار راه‌های کاشت بذر تکثیر آن است. بذرها در پاییز آماده برداشت از گیاه مادری می‌شود و بهترین زمان کاشت بذر نیز بهار است. در این موارد حتماً باید از خاک‌های ضدعفونی‌ شده استفاده شود، زیرا گیاهان جوان به بیماری پژمردگی قارچی حساس هستند. بذرها باید روی سطح خاک قرار داده شوند و لایه بسیار نازکی از خاک در حد سه میلی‌متر روی آن‌ها پخش شود. دمای مناسب محیط نیز بهتر است حدود ۱۶ تا ۲۱ درجه باشد.

تکثیر درختچه شیشه شور:

این گیاه با کاشت بذر و قلمه گیری تکثیر می‌یابد. قلمه‌های نیمه چوبی این گل را اوایل تابستان تا اوایل پاییز می‌توان آماده نمود. حدود ۲ ماه زمان لازم است تا قلمه‌های تهیه شده ریشه‌دار شوند.

مشکلات گل شیشه شور:

در بعضی فصول، کرم‌های حشرات تارتَن به بوته‌های گل شیشه شور خسارت می‌رسانند. برای جلوگیری از این خسارت بهتر است شاخ و برگ‌های تارتنیده بریده شوند. انجام سمپاشی هیچ تاثیری در این مورد ندارد. همچنین زنبورها یا مگس‌های تخم ریز اره‌ای، در اوایل پاییز ظاهر می‌شوند. این جانوران اگر به موقع شناسایی نشوند، می‌توانند برگ بوته‌ها را از بین ببرند.

باید سعی شود تارهای تارتن با دست جمع شود و در ظرف آبی انداخته شوند؛ که در آن مقداری نفت سفید ریخته شده باشد تا معدوم شوند.

جمع بندی:

گل‌ها که بخش زینتی این گیاه را تشکیل می‌دهند؛ در فصل رشد ماهی یک بار به تغذیه با کود کامل نیاز دارند. با اینکه گیاه پس از ۵ سال بالغ می‌شود اما از همان سال‌های اول شروع به گلدهی می‌کند. گل شیشه شور پس از پایان گلدهی نیاز به هرس دارد که باید بخش‌های دوکی شکل و چوب‌های مرده را قطع نمایید. در این مقاله ویژگی‌ها و تمام شرایطی که برای کاشت این گیاه نیاز است را شرح دادی، امیدواریم مورد استفاده شما عزیزان قرار گرفته باشد.