کود کمپوست از پسماندهای خانگی، کشاورزی و خوراکی تولید میشود و از بهترین کودها برای مصارف کشاورزی به حساب میآیند که تولیدکنندگان گل و گیاه از این کود استفاده میکنند. فسفات و منیزیم که در این کود وجود دارد باعث جذب سریعتر مواد مغذی داخل خاک و آبرفتی شدن خاکهای کشاورزی میشود.
به دلیل غنی بودن خاک کمپوست در باغداری، محوطه سازی و کشاورزی به عنوان کود استفاده میشود و همچنین کامپوست به عنوان یک آفت کش طبیعی برای خاک مورد استفاده قرار میگیرد. کمپوست از واژهای لاتین Compositus که به معنای مخلوط یا مرکب اقتباس شده است. کمپوست از بازیافت بقایای حیوانات از هزاران سال پیش شناخته شده است و در اروپا دانشمندانی مانند هومر و ارسطو به آن پرداختهاند.
انواع کود کمپوست:
کود هوازی، کود بیهوازی و کود کمپوست ورمی. هر نوع از این کمپوستها دارای مخاطبان خاص خود هستند. رستورانها، دفاتر، مزارع، مشاغل تجاری و … مواد قابل تجمعی را تولید میکنند، مانند تکههای چمن، کود حیوانی و ضایعات مواد غذایی همگی قابلیت کود پذیری را دارند.
کود کمپوست هوازی:
در کود کمپوست هوازی، هوا برای کمک به سریع شدن تجزیه مواد استفاده میشود. این کود را باید هر چند روز یک بار زیر و رو کرد و این نوع از کمپوست کردن خاک باعث صرفه جویی در وقت شما میشود.
کود کمپوست غیر هوازی:
کمپوست غیر هوازی دقیقاً نقطه مقابل کمپوست هوازی است. در این نوع کمپوست تقریباً هیچ نوع کاری انجام نمیشود. فقط یک بار در سال یا بیشتر بخشهای مختلف کمپوست را جابجا کنید. اما هنگام انجام این کار باید بینی خود را بگیرید، زیرا این نوع کود کمپوست خیلی بد بو است. به دلیل نبود اکسیژن باکتریهایی در این خاک رشد میکنند که بوی خیلی بد و تندی دارند. این باکتریها در محل دفن زباله گاز متان بسیاری تولید میکند که حتی میتواند منفجر شود. گاز متان یک نوع گاز گلخانهایی است که میتواند برای محیط زیست بسیار زیان آور باشد و به دلیل داشتن بوی بد قابل تحمل نیست.
کود کمپوست ورمی:
یک نوع دیگر از این کودها، کمپوست ورمی است که برای تجزیه مواد آلی با بوی کم از اکسیژن، کرم و رطوبت استفاده میکند. کرمها به تنهایی بیشترین کار را در کود کمپوست ورمی انجام میدهند و البته باکتریها هم به آنها کمک میکنند. برای تهیه این نوع کمپوست کرمهای قرمز میتواند گزینه مناسب باشد.
سه روش برای تهیه کود کمپوست:
- کمپوست هوای آزاد (کمپوست گرم)
- کمپوست مستقیم (کمپوست داخل زمین)
- کمپوست تامبلر (نوعی کمپوست داغ)
کمپوست هوای آزاد:
در حیاط خانه شما مقدار زیادی مواد سبز و قهوهای وجود دارد که از چیزی که در آن کاشتهاید ساخته شده است، این ترکیب ارزان بوده و به آسانی میتوان آن را تهیه کرد. برای جذب کردن گرما و نگهداری آب میتوان از قفسهای سیمی استفاده کرد و میتوان برای کمپوست کردن از سیستم آب گرم استفاده کرد. کمپوست سازی در هوای آزاد یک نوع کمپوست داغ است. این خاک به خاطر مزیتهای زیادی که در باغ دارد، به عنوان طلای سیاه شناخته میشود.
کمپوست مستقیم:
منظور از کمپوست مستقیم حفاری در زمین و دفن کردن ضایعات است. این نوع کمپوست قدیمیترین و موثرترین روش کمپوست سازی است، ولی مانند دیگر روشهای کمپوست سازی دارای محدودیتهایی است. تجزیه این کمپوست به زمان زیادی احتیاج دارد، ولی اگر در ابتدا همه چیز را خرد کنید، زمان کمتری صرف میشود. باید حتما میوه و سبزیجات را دفن کنید، زیرا ممکن است انواع خرد کن های باغ مانند پرندگان و حیوانات موذی آن را بخورند یا از آنجا خارج کنند. این کار باعث تولید شدن کرمهای زیادی میشوند که به بهبود خاک و تغذیه باغ کمک میکند.
کمپوست لغزنده:
این سبک کمپوست شامل اشکال و اندازههای متفاوت در واحدهای تک به دو است. اگر میخواهید یک سیستم عالی داشته باشید باید آن را هر روز یا هر چند روز یک بار روشن کنید. برای چرخش آسانتر میتوانید بعضی از بسترها را مکانیزه کنید. برای این سبک کمپوست به مقدار زیادی زباله سبز و قهوهای برای دفع و فضای مناسبی برای این دستگاه احتیاج است، ولی باید مواظب لانه ساختن مارها و موشها در کمپوست گرم باشید.
روش تهیه کود کمپوست خانگی:
تهیه کردن کمپوست خانگی تفاوت چندان زیادی با پختن کیک ندارد. مقداری از مواد مورد نیاز برای تهیه کردن کمپوست احتیاج است. اگر کمپوست تهیه کنید باعث میشود یک کود سالم و غنی برای گیاهان منزل داشته باشید و همچنین باعث دور نریختن پسماندهای خانگی میشود. امروزه خیلی از شرکتها لجنهایی که در فاضلابهای خانگی وجود دارند را فرآوری میکنند و آنها را بسته بندی میکنند که به آن کمپوست ارگانیک میگویند. اما مشکلی که وجود دارد این است که در این فاضلابهای خانگی، مواد شیمیایی شویندهها و آلودگی پاتوژنها وجود دارد که باعث میشود کود کمپوست سالمی نباشد.
کود کمپوست برای گلدان:
کود کمپوست ورمی را مثل بقیه کودها، حدوداً ۲۰ تا ۵۰ درصد با خاک گلدان مخلوط کنید. البته اگر مقدار زیادی از این نوع کمپوست در خاک گلدان استفاده کنید باعث بروز هیچ مشکلی نمیشود. کود کمپوست یکی از با اهمیتترین مکملهایی است که میتوانید به خاک خود بدهید. ساخت این کود کاملاً رایگان است و دارای فایدههای خیلی زیادی است.
فواید و اثرات استفاده از کمپوست:
کود آلی کمپوست باعث بهبود نفود پذیری و تهویه خاک میشود. در خاکهای سبک، مثل اسنفج عمل میکند و به نگهداری آب و مواد غذایی کمک میکند. باعث کاهش چسبندگی خاک میشود و همچنین سبب کم شدن مقاومت خاک در برابر ماشینآلات کشاورزی میشود و در انجام عملیات زراعی با خاک به انرژی کمتری نیاز دارد.
کمپوست می تواند 2 تا 6 برابر خود آب را نگهداری کند و از هدر رفتن آب جلوگیری کند و همچنین با تیره کردن خاک به جذب حرارت و گرم نگه داشتن خاک کمک میکند. کمپوست دارای عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف است که برای گیاهان مورد نیاز است.
کمپوست معمولاً باعث تشدید فعالیتهای بیولوژیکی خاک میشود و به حاصلخیزی خاک کمک می کند. کود کمپوست دارای خاصیت اسیدی است و در جذب بعضی از مواد غذایی غیرمحلول نقش اساسی داشته و باعث جلوگیری از فرسایش خاک میشود.
کمپوست علاوه بر کمیت در بالا بردن کیفیت محصول هم نقش مهمی دارد. استفاده از کود کمپوست باعث بالا رفتن مقاومت گیاهان در برابر امراض میشود.
کود کمپوست باعث افزایش هوموس و مواد آلی خاک میشود و برخی از ویتامینها، هورمونها و آنزیمهای مورد نیاز که کودهای شیمیایی قادر به تامین آن نیستند را تامین میکند. در هنگام کمپوست شدن حرارت به 60 درجه یا بیشتر میرسد، عوامل پاتوژن و بیماری زا، تخم انگلها و بذر علفهای هرز را نابود میکند. این کود همچنین باعث کاهش وزن ظاهری خاک میشود به همین علت برای خاکهای رسی و سنگین بسیار مفید است.
مضرات کود کمپوست:
این کود با اینکه خواص بسیاری دارد و برای گیاهان بسیار مفید است اما خالی از ضرر نمی باشد که در ادامه به بیان این مضرات می پردازیم.
بد بو است:
مقدار زیادی کمپوست باعث ایجاد بوی نامطبوعی میشود و این بوی تند و زننده باعث جذب حیوانات و موشها و بقیه آفات میشود. اگر مواد کامپوست را به طور مرتب مخلوط کنید و مواد غذایی را در وسط آن دفن کنید، باعث کاهش این عیب کمپوست میشود. تودهای از مواد آلی که به شکل نامناسب پردازش شود میتواند باعث ایجاد بیماری شود.
منظره بدی دارد:
ایجاد منظرهای زیبا بعد از استفاده از این کود کار بسیار سختی است، حتی یک توده از مواد آلی کوچک هم مقداری از فضای شما را اشغال میکند و این باعث ایجاد منظره بد میشود.
به زمان و انرژی زیادی نیاز دارد:
کمپوست كردن به معنای حمل کردن خردههای پسماند، برگها و بقیه مواد قابل تبدیل به توده است. زمانی که کمپوست تمام شود، باید آن را در باغچه یا روی سطح خاک پخش کنید و سپس دوباره کار را از اول شروع کنید. هر روز یا حداقل چند بار در هفته کمپوست را زیرو رو کنید، شما نمیتوانید این ماده آلی را رها کنید. بسته به نوع کمپوست، ممکن است که احتیاج باشد کود کمپوست را با بیل یا چنگال به شکل دستی بچرخانید که این یکی از عیبهای مهم این کود است.
یک کود کامل نیست:
هیچ شکی وجود ندارد که این کود برای خاک بسیار مفید است و باعث کاهش نیاز به مواد شیمیایی میشود، اما با این وجود بسیاری از باغداران میدانند که در بهترین حالت، مکمل کودهای معمولی هستند و با این حال، بیشتر باغداران معتقد هستند که تعامل مواد مغذی به مواد تشکیل دهنده بستگی دارد.
ممکن است هر دفعه که مواد بیشتری به کمپوست میافزایید، ساخت این کود بسیار بیشتر طول بکشد در نتیجه پروژه دیرتر تمام میشود. بعضی از باغبانها ترجیح میدهند که از دو سطل استفاده کنند، تا یکی پس از پایان کار دیگری عمل تجزیه را انجام دهد. آب و هوا میتواند یک عامل برای تأخیر باشد. در فصل زمستان روند ساخت این کود کمی کند میشود مگر اینکه یک سطل عایق بندی شده داشته باشید، بنابراین کود کمپوست تا فصل بهار در داخل آن قرار میگیرد.
جمع بندی:
کمپوست کردن زباله به کاهش تولید زباله و همچنین به رشد گیاهان کمک میکند. به علاوه کودی ارگانیک و بدون هزینه برای مصرفهای خانگی برای گلدانها و باغچهها ایجاد خواهد کرد. کود کمپوست خانگی باعث میشود که از آلودگیها و سمهای کمپوستهای تجاری خلاص شوید. هزینهای که شما برای خرید ظرف کمپوست، سیستم حرارت دهی و همزن میکنید بارها و بارها از آن استفاده خواهید کرد. باید ظرف کمپوست را با پسماندهای سبز مثل چمن، ضایعات قهوهای رنگ و دارای کربن مانند برگهای مرده و پوست میوهها و شاخههای ریز و کمی آب پر کنید تا در نتیجه کود کمپوست مناسب خود را تولید کنید.