این کلم از بومی های بلژیک است. کلم قمری با نام های دیگری همچون کلم سنگ، کلم سر، کلم قمری شناخته می شود و از خانواده کلم بوده و ساقه هایش شبیه شلغم است که برگ ها و دم برگهای طویل از آن منشعب می شوند. کلم قمری در رنگ های سفید، آبی و بنفش وجود دارد. ارزش غذایی و خواص کلم قمری بیشتر شبیه گل کلم و کلم برگ است. بیشتر مقدار ویتامین موجود در کلم سنگ در قسمت برگ های آن است. در بین مردم ایران اهالی قم بیشترین مصرف از این نوع کلم را دارند.
از نظر گیاه شناسی کلم قمری گیاهی یک ساله است که بخش ساقه ی آن که به صورت کروی و گوشتی روی خاک قرار می گیرد قسمت خوراکی آن است، البته در برخی کشور ها از برگ ها نیز در غذاها استفاده می کنند. کلم قمری به صورت پخته در غذاها مصرف می شود. طعم این نوع کلم ترکیبی از طعم تربچه، شلغم و کلم پیچ است و مزه ی تندی دارد. طبع گرم و خشکی داشته و مصرف دارویی گسترده ای دارد.
کلم قمری ارزش غذایی فراوانی دارد و دارای مواد مغذی بسیاری است. مواد مغذی موجود در برگ کلم قمری شامل ویتامین D و C، کلسیم، فسفر، پتاسیم می شود. همچنین در ساقه ی کلم قمری ویتامین های گروه B و C و پتاسیم وجود دارند.
پخت کلم قمری در زمان زیاد موجب از بین رفتن بیش از 50 درصد از ویتامین های آن می شود. از معروف ترین غذاهای پخته شده با کلم قمری می توان به آش کلم قمری و کلم پلو شیرازی و آبگوشت کلم قمری اشاره کرد.
کلم سبز روی میز آشپزخانه
خواص دارویی و درمانی کلم قمری:
با تقویت سیستم ایمنی بدن از گرفتگی رگ ها جلوگیری می کند و باعث بهبود عملکرد مویرگ ها، قلب و گردش خون می شود. همانند دیگر میوه ها و سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان است که با سرطان مقابله می کند. مصرف این کلم خطر ابتلا به سرطان های سینه، پروستات و روده بزرگ را کاهش می دهد. مصرف 3 تا 5 بار هر نوع کلمی در هفته می تواند تا 60 درصد موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان شود.
از آب مروارید و سکته جلوگیری می کند و درصد بروز دیابت، بیماری ام اس، فشار خون و علائم آسم را کاهش می دهد. در هر کدام از کلم ها ریز مغذی وجود دارد که هنگام جویده شدن آزاد می شود و این ریز مغذی ها باعث تحریک کبد برای آزاد کردن آنزیم ها برای سم زدایی مواد شیمیایی سرطان زا از بدن صورت می گیرد. ویتامین C موجود در کلم قمری برای تولید کلاژن پوست، تقویت سیستم ایمنی بدن، غضروف، تاندون و بافت های پیوندی بدن ضروری است.
کلم سبز در خاک و زمین
وجود ویتامین C باعث تولید کلاژن می شود که برای درمان چین و چروک پوست مفید بوده و موجب جوانسازی پوست می گردد. مواد مغذی موجود در کلم قمری باعث تقویت فولیکول ها و افزایش رشد موی سر می شود.
برای کاهش درد و درمان بیماری های التهابی مفید است. گلوکوزینولات موجود در کلم قمری سبب تقویت غضروف ها و استخوان ها می شود و از ساییدگی آنها جلوگیری می کند. به همین دلیل برای درمان و پیشگیری از بیماری آرتروز و امثال آن مفید است.
برای پیشگیری از بیماری های مادرزادی به دلیل وجود فولیک اسید نیز مورد استفاده قرار می گیرد. سرشار از پروتئین است که به همین سبب می تواند جایگزینی خوب برای گوشت محسوب شود. ویتامین A و ترکیبات زیکسانتین و لوتون موجود در آن برای تقویت بینایی و جلوگیری از ضعف چشم تجویز می شود.
به دلیل فیبر بالایی که دارد از یبوست جلوگیری می کند و در درمان یبوست مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین لاغر کننده خوبی است زیرا دارای فیبر است. فیبر به کاهش اشتها کمک کرده و موجب لاغری می شود.
کلم ها سرشار از ویتامین C، بتاکاروتن و آهن هستند که این ترکیبات باعث تولید و افزایش گلبول های قرمز خون شده و با کم خونی مبارزه می کنند. دارای کلسیم است که موجب بهبود جذب آهن می شود. کلم قمری منبع فولات است و موجب افزایش گلبول های سفید و آنتی بادی می شود که وجود برای سیستم دفاعی بدن ضروری است.
از دیگر فواید کلم قمری تسریع بخشیدن به بهبود سوختگی ها و درمان ترک های پوستی و التیام دادن به جای زخم ها است. همچنین برای درمان سریع دمل و جوش نیز استفاده می شود. دارای خاصیت ضد باکتریایی و برای درمان تمام بیماری ها مفید است.
کلم سبز در بالا
عوارض احتمالی کلم قمری:
از مضرات استفاده بیش از حد از کلم قمری تولید خون سیاه یا مزاج سودایی است. همچنین انواع کلم ها دارای گواتروژن است که توانایی تیروئید برای استفاده از ید را که ماده ای ضروری است کاهش می دهند و موجب کم کاری تیروئید می شود.
کاشت و داشت و برداشت کلم قمری:
کاشت کلم قمری از بقیه ی کلم ها سخت تر بوده و به همین دلیل در سطوح کمتری کشت می شود. آماده سازی های مورد نیاز برای کشت گیاه کلم قمری هم همانند دیگر کلم ها است و در هر آب و هوایی قابلیت کاشت را دارد. به علت کم بودن زمان کاشت تا برداشت به مواد غذایی کمتری نیاز دارد. مواد غذایی مورد نیاز کلم قمری در هر هکتار 100 کیلوگرم ازت، 80 کیلوگرم 5O2P یا همان فسفر پنتا اکسید و 180 کیلوگرم O2K است. کود های ازته در دو مرحله به صورت کود سرک برای تقویت خاک زمین مورد استفاده قرار می گیرند.
انواع زود رس آن را می توان از اوایل بهمن ماه در گلخانه کشت کرد که در بازه زمانی 6 یا 8 هفته پرورش می یابد. برای کاشت در زمین اصلی بسته به گونه های مختلف زودرس و متوسط نشاء می دهند. برای مثال برای گونه های زود رس فاصله ی 25 در 30 سانتی متر و برای گونه های تابستانه 30 در 30 سانتی متر و برای کلم پاییزه 30 در 40 سانتی متر مناسب است. در امر آبیاری کردن محصولات خانواده کلم نباید یک دوره ی طولانی زمین خشک و تشنه باشد چون پس از آبیاری سبب ترک برداشتن ساقه خوراکی کلم می شود.
برای برداشت محصول یک چاقوی تیز کافی است و می توان در 2 الی 3 بار محصول را برداشت. مقدار محصول برداشتی در هر هکتار در بهار ما بین 20 تا 30 تن و در پاییز 60 تا 70 تن است. کلم قمری تا 45 هفته با دمای 1 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 90 درصد قابل نگهداری است.
