تنباکو گیاهی است که با بذر تکثیر می شود، عمر آن یک سال زراعی است. منشاء و رستنگاه اولیه این گیاه قاره امریکا می باشد و از آنجا به سراسر جهان انتقال یافته است. تنباکو به برگ های خشک شده و بریده این گیاه گفته می شود. مصرف اصلی آن کشیدن دود حاصل از سوزاندن برگ های خشک شده این گیاه است که دارای نیکوتین می باشد. این کار به وسیله پیچاندن برگ های خشک و فرآوری شده گیاه در کاغذ یا استفاده در قلیان، چپق و پیپ استفاده می شود. این محصول، یک کالای با ارزش در اقتصاد کشورهایی چون کوبا، هند، چین و ایالات متحده است. پس از استفاده از تنباکو در اشکال دود زای آن مانند سیگار و قلیان، مدت زمان بسیار کمتر در حد 10 ثانیه لازم است تا نیکوتین از طریق مخاط بینی، دهان، ریه و حتی پوست وارد بدن شود. بعد از آن نیکوتین وارد جریان خون شده و خود را به مغز می رساند.
ساختار و مشخصات ظاهری تنباکو (توتون)
تنباکو با بذر تکثیر شده و به صورت بوته ای رشد می کند و ارتفاع آن تا 2 متر و گاهی بیشتر هم می رسد. این گیاه پوشیده از تارهای چسبنده بسیار کوتاه یوده و از کلیه اندام های گیاه بوی تند، خاص گیاه تنباکو به مشام می رسد. تنباکو ریشه ای راست دارد که بنابر شرایط آب و هوایی برای رسیدن به آب و نم زمین بین 50 تا 60 سانتیمتر بوده که در مناطق خشک به 200 سانتیمتر هم می رسد. ساقه اش بیضی شکل بوده و به رنگ سبز است.
برگ های این گیاه نسبتا بزرگ و پهن و بدون دمبرگ به صورت های خمیده، صاف، تخم مرغی شکل، قلبی و یا نیزه ای شکل می باشد. گل های آن به صورت نر و ماده و لوله ای شکل شکفته می شوند. میوهء آن دارای پوشینه بیضوی شکل و محتوی دانه های بذر این گیاه است.
برداشت این گیاه زمانی آغاز می شود که برگ های آن به نهایت رشد خود رسیده باشند و سبزی خود را از دست داده و به رنگ سبز مایل به زرد در آمده باشند. این گیاه در همه شرایط آب و هوایی قابلیت رویش دارد، اما مناطق گرم برای رویش آن مناسب تر است.
شرایط فصلی و مراحل کاشت تنباکو (توتون)
برای کاشت گیاه تنباکو، ابتدا بذر مناسب آن تهیه می شود. بذر توتون بسیار کوچک و بیضی شکل بوده و رنگی متمایل به قرمز تیره دارد. چنانکه بذر ها در شرایط مساعدی نگهداری شوند تا یک سال قوه رویش خود را حفظ می کنند.
معمولا از اوایل پاییز تا اواخر زمستان براساس شرایط آب و هوایی منطقه برای کشت تنباکو زمان مناسبی می باشد خزانه کاشت آماده شده خاک آن شخم زده می شود و با کود و مواد عالی تقویت می شود.
بهتر است که قبل از کاشت بذر خاک محل کاشت حدودا نمناک باشد. پس از آن بذر بر روی خاک پاشیده می شود و روی بذرها با لایه نازکی از خاک نرم به قطر 20 تا 50 میلیمتر پوشانده شود و در نهایت بستر خاک محل کاشت بذر با آبپاش به صورت بارانی آبیاری شود.
لازم است که برای تسریع در رشد بستر خاک محل کاشت تا زمان جوانه زدن مرطوب نگاه داشته شود. معمولا بین 7 تا 30 روز گیاه جوانه می زند و شروع به رشد می کند. وقتی که ارتفاع گیاه به 10 تا 15 سانتیمتر رسید نشاء آماده انتقال به زمین اصلی می باشد. که این کار بطور نرمال در فصل بهار انجام می شود. فاصله بین نشاء ها در زمان کاشت در زمین اصلی باید بین 40 تا 80 سانتیمتر باشد. تا گیاه فضای کافی برای رشد داشته باشد.
دمای مناسب برای رشد تنباکو بین 15 تا 30 درجه سانتیگراد کفایت می کند. مصرف آب این گیاه در حد متوسط است که باید در یک دوره زمانی مشخص بطور مرتب آبیاری شود. محل کاشت تنباکو باید در معرض تابش نور خورشید باشد تا گیاه برای رشد از نور کامل خورشید استفاده کند و رشد آن دچار اختلال نگردد.
خواص و مزایای تنباکو
در جهان امروز از توتون برای مصارف بیشماری استفاده می کنند و آن را تنها به عنوان یک ماده دود زا نمی شناسند. این گیاه با داشتن پروتئین و اسیدهای آمینه با خواص سویا برابری دارد و می توان از گیاه توتون برای تغذیه و گرفتن کالری بدن استفاده نمود.
برخلاف باور اکثر مردم که فکر می کنند توتون گیاهی خطرناک و مضر است، این گیاه هم می تواند خطرناک باشد و هم می تواند دارای خواص پزشکی و دارویی باشد. طریقه و روش استفاده از هر چیزی می تواند معیار خوب و بد بودن آن باشد. برخی از خواص توتون به شرح زیر می باشد.
- دارای خاصیت آفت کشی
- از بین بردن قارچ های طبیعی
- قابل استفاده جهت تهیه اسید سیتریک
- قابل استفاده برای تهیه ویتامین B6
- تسکین کننده انواع دردها
- خاصیت ضدعفونی کننده، صنایع دارویی
نور مناسب: آفتاب کامل | خاک مناسب: سبک و شنی و لومی | دمای مناسب: بین 10 تا 35 درجه | آبیاری مناسب: کم |
فاصله کاشت: 40-80 سانتیمتر | دوره زندگی: یک ساله | دوره بلوغ: 100 روز | ارتفاع گیاه: 70-200 سانتیمتر |
علی صفری –
عالی
بابک –
این بذر چه واریته یا رقم توتون است؟
Store manager صادق نجمی –
این بذر توتون برای اصفهان است.