بذر قهوه عربی

قهوه عربی که به نام علمی Coffea arabica یا “عربیکا” نیز شناخته می شود، یکی از قدیمی ترین و پرآوازه ترین گونه های قهوه در جهان است. مبدا این گیاه کوهستان های جنوب غربی اتیوپی و شبه جزیره عربستان است و امروزه بیش از ۶۰ درصد قهوه مصرفی دنیا را تشکیل می دهد. عطر خاص، طعم ملایم، و اسیدیته پایین (در مقایسه با قهوه روبوستا) از بارزترین ویژگی های قهوه عربی است و بسیاری از مصرف کنندگان حرفه ای آن را به خاطر این خصوصیات انتخاب می کنند.

قهوه عربی علاوه بر نوشیدنی بودن، اهمیت فرهنگی بالایی نیز در کشورهای عربی، به ویژه عربستان، یمن، و امارات دارد. مصرف این قهوه با آیین خاصی همراه بوده و اغلب با خرما یا شیرینی سنتی سرو می شود. در بسیاری از مناطق، پذیرایی با قهوه عربی نشانه احترام شدید به مهمان است و این موضوع خود به ارزش و جایگاه قهوه عربی افزوده است.

مشخصات ظاهری قهوه عربی

درخت قهوه عربی معمولاً به ارتفاع ۲ تا ۵ متر می رسد و برگ هایی سبز تیره، براق و کشیده دارد. شاخه های آن نسبتاً نازک هستند و گل های سفید کوچکی که عطر مطبوعی دارند، در گروه های کوچک روی شاخه ها ظاهر می شوند. این گل ها در نهایت تبدیل به میوه هایی به نام “گیلاس قهوه” می شوند که ابتدا سبز رنگ هستند و پس از رسیدگی، به رنگ قرمز یا زرد درمی آیند.

دانه قهوه عربی داخل میوه (گیلاس قهوه) قرار دارد و شکل آن بیضی، پهن و کمی خمیده است. نسبت به دانه قهوه روبوستا، دانه عربی بزرگ تر، کشیده تر و سطح آن صاف تر است. پوست نقره ای رنگ نازکی اطراف دانه قرار دارد که در فرایند بو دادن جدا می شود. عطر و ظاهر این دانه ها باعث می شود که قهوه عربی به راحتی از سایر گونه ها قابل تشخیص باشد.

اطلاعات کاشت بذر قهوه عربی

کاشت قهوه عربی معمولاً در نواحی گرمسیری با دمای بین ۱۵ تا ۲۴ درجه سانتی گراد انجام می شود و بارندگی سالانه مناسب (۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ میلی متر) نیاز دارد. بهترین فصل کاشت بذر یا نشاء قهوه عربی معمولاً آغاز فصل باران یا ابتدای بهار است، زمانی که خطر سرما برطرف شده باشد و خاک از رطوبت کافی برخوردار باشد. قهوه عربی به شدت نسبت به سرما و یخبندان حساس است.

مراحل کاشت

بذرها یا نشاهای سالم و تازه تهیه می شوند. بذر را می توان قبل از کاشت به مدت ۲۴ ساعت در آب خیساند تا جوانه زنی آسان تر شود.

1. آماده سازی خاک: خاک مناسب باید زهکشی خوب، اسیدیته ملایم (pH 6 تا 6.5)، غنی از مواد آلی و سبک باشد. بهترین ترکیب، خاک لومی با مخلوطی از برگ پوسیده و کمپوست است.
2. کاشت بذر: بذرها در عمق ۱ تا ۲ سانتی متری خاک کاشته می شوند، در محیطی نیمه سایه یا با محافظت از نور مستقیم خورشید.
3. آبیاری: خاک باید همواره مرطوب باشد ولی نباید آب ایستاده ایجاد شود. آبیاری منظم، به ویژه تا زمان استقرار گیاه کوچک، بسیار مهم است.
4. انتقال نشا: زمانی که گیاهچه ها به ارتفاع ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر رسیدند و برگ های کافی داشتند، می توان آنها را به محل اصلی یا زمین باز منتقل کرد، با فاصله حداقل ۱ تا ۱.۵ متر بین هر درختچه.
5. مراقبت های بعدی: کوددهی منظم با کودهای نیتروژن دار، هرس شاخه های اضافی، و محافظت در برابر آفات و بیماری ها برای رشد سلامت گیاه ضروری است.

شرایط بهینه

برای داشتن گیاهی شاداب و سالم، شرایط بهینه زیر را برای نگهداری از آن فراهم کنید:

• نور: نیازمند نور غیرمستقیم یا نیم سایه است و تابش آفتاب شدید برای مدت طولانی می تواند به گیاه آسیب بزند.
• دما: نباید کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد باشد.
• خاک: سبک، اسیدی، غنی از مواد آلی و با زهکشی مناسب.
• آب: منظم و کافی، اما فاقد تجمع آب در ریشه.

با رعایت این شرایط، قهوه عربی در عرض ۳ تا ۴ سال به باردهی می رسد و می توان از میوه های آن برای تولید قهوه باکیفیت استفاده کرد.

کاشت درخت غیر مثمر

نور مناسب: زیاد (غیرمستقیم)	خاک مناسب: غنی و زهکش دار	دمای مناسب: 18-24 درجه سانتی گراد	آبیاری مناسب: متوسط (مرطوب، نه غرقاب)
فاصله کاشت: 0.5 متر	دوره زندگی: دائمی (چندساله)	دوره بلوغ: 3-4 سال	ارتفاع گیاه: 3-5 متر