بذرالبنج یا بنگ دانه گیاهی علفی است که با بذر تکثیر می شود. این گیاه بطور معمول دو سال عمر می کند. ولی انواع یک ساله آن هم موجود است. گیاه بنگ دانه و بخصوص دانه های رسیده آن بسیار سمی است. بطوریکه می تواند سبب مرگ شود، قسمت مورد استفاده گیاه برگ و دانه های آن است. نوع دو ساله بذرالبنج اثر دارویی بیشتری دارد. از بذر این گیاه برای درست کردن دانه های تسبیح استفاده می شود. گیاه بذرالبنج در سراسر قاره اروپا بخصوص یوگسلاوی، منطقه مدیترانه و نقاط مرکزی و غربی آسیا، آفریقای شمالی، آمریکای شمالی و استرالیا هم یافت می شود. در ایران هم در جاهایی مثل آذربایجان و استان های مرکزی در مزارع بایر، مراتع و زمین های کم حاصل به وفور به چشم می خورد.
مشخصات ظاهری بذرالبنج:
بذرالبنج گیاهی علفی است که با بذر تکثیر شده و به صورت بوته رشد می کند. ارتفاع آن در صورت فراهم بودن شرایط رشد از 30 تا 80 سانتی متر در نوسان است. برگ های این گیاه تقریبا مثلثی شکل، نوک تیز و بریدگی های نسبتا عمیقی دارد. به طور معمول قسمت انتهایی ساقه این گیاه بدون دمبرگ می باشند. طول برگ ها به 20 و عرض آن ها 7 سانتیمتر می باشد.
رنگ برگ های این گیاه سبز روشن است. گل های این گیاه به رنگ زرد کمرنگ بوده و شبکه ای ظریف به رنگ بنفش یا ارغوانی سطح گلبرگ ها را پوشانیده است که خود از کلید های شناسایی گل های بنگ دانه است. این گل ها در یک طرف ساقه با فواصل نسبتا منظم قرار می گیرند و در انتهای ساقه به صورت مجتمع در می آیند. گل های این گیاه پس از بلوغ و رشد کامل به میوه ای بنام پوشینه تبدیل می شوند. میوه پوشینه حدود نیم سانتیمتر قطر دارد و حاوی تعداد زیادی دانه های کروی و ریز است که به رنگ قهوه ای روشن می باشند.
بذرالبنج کاسبرگ های کوزه ای مانند که پنج نوک تیز در دهانه دارند محصور شده و دیده نمی شود. گیاه بنگ دانه و بخصوص دانه های آن بسیار سمی و خطرناک هستند. به همین دلیل اکیدا توصیه می شود بطور مستقیم استفاده نشوند.
مراحل رشد بذرالبنج:
برای کاشت بذرالبنج ابتدا باید بذر مناسب این گیاه را تهیه کرد. چون بذر این گیاه قبل از کاشت نیاز به یک دوره سرما دهی دارد. یا این کار سرما دهی باید بصورت مصنوعی انجام بشود.
در روش سرما دهی مصنوعی برای کشت بهاره انجام می شود که 3 هفته باید بذر ها در دمای بین 8- تا 10- درجه سانتیگراد قرار داده شود.
در این دوره زمانی بذرها 2 تا 3 مرتبه با یک دوره زمانی 10 تا 12 ساعته دمایشان به دمای آزمایشگاهی 20 تا 25 درجه منتقل می شود تا مانند یک شک به جوانه زدن بذر کمک کند.
یا بذر آن را در اوایل آبان ماه مورد کشت قرار می دهند تا به صورت طبیعی این دوره سر مادهی را از سر بگذرانند و بعد از پایان سرمای بهاری جوانه بزند و شروع به رشد بکند. بذر های این گیاه بعد از مشخص شدن محل کشت و شخم زدن آنجا، در عمق 10 تا 20 میلیمتری خاک با فاصله سطحی بین 20 تا 30 سانتیمتر کاشته می شوند تا گیاه فضای کافی برای رشد و نمو داشته باشد.
معمولا دمای مناسب برای رشد این گیاه بین 15 تا 25 درجه سانتیگراد کفایت می کند. این گیاه آفتاب دوست است و باید در معرض نور خورشید کاشته شود تا رشد آن دچار اختلال نگردد. این گیاه مصرف آب میانه و متوسطی دارد و باید در یک دوره مشخص به صورت متناوب آبیاری بشود.
خواص و مزایای بذرالبنج:
بذرالبنج به عنوان یک گیاه دارویی ثبت شده است و ترکیبات آنروپین و اسکوپو لامین به دست آمده از آن به عنوان مواد موثر در تب مدرن استفاده می شوند. برگ های بذرالبنج یا بنگ دانه و هیوسامین جداسازی شده از آن در گیاه درمانی نوین عمدتا برای درمان تشنج های دستگاه گوارشی استفاده می شود.
این گیاه گاهی به عنوان مسکن در مخلوط های گیاهی به عنوان دارو تجویز می گردد. از برگ های این گیاه در گذشته برای درمان بیماری آسم به صورت استعمال به شکل سیگار برای وارد کردن دود حاصله به درون مجاری تنفسی استفاده می شده است.
زیرا هیوسیامین دارای آثار اتساع برونش هاست. همچنین از این گیاه به عنوان دارویی خواب آور، مسکن درد دندان و برای ناراحتی های عصبی نظیر تشنج و جنون نیز استفاده می شود.
نور مناسب: آفتاب کامل | خاک مناسب: خاک حاصلخیز | دمای مناسب: بین 5 تا 35 درجه | آبیاری مناسب: متوسط |
فاصله کاشت: 20 تا 30 سانتیمتر | دوره زندگی: چند ساله | دوره بلوغ: 100 روزه | ارتفاع گیاه: 30-80 سانتیمتر |
نقد و بررسیها
Clear filtersهیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.