بذر زرشک

زرشک با نام علمی Berberis integerima از گیاهان راسته آلاله و تیره زرشکیان است. این گیاه بومی مناطق معتدل و نیمه استوایی اروپا، آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی می‌باشد و در کل آب و هوای کویری، خشک، گرم و پر آفتاب را می‌پسندد. زرشک از گیاهان روز بلند و نهان دانه و دو لپه‌ای است که به صورت خودرو و وحشی می‌روید. زرشک مصارف خوراکی و دارویی بسیار زیادی دارد. طعم زرشک کمی تلخ و ترش است که در تهیه و پخت و پز غذاها استفاده می‌شود.

مشخصات ظاهری زرشک:

زرشک گیاهی دولپه ای و جدا گلبرگ است. این گیاه به صورت درختچه‌ای خاردار و خود رو می‌روید. میوه این درختچه دانه‌های ریز قرمز رنگی است که بیضی شکل هستند. برگ‌های درخت زرشک نیز بیضوی، دندانه‌دار و اره‌ای است. این درختچه می‌تواند تا ارتفاع ۱ الی ۳ متر رشد کند و بزرگ‌ شود.

فصل کاشت زرشک:

بهترین زمان برای کشت این گیاه فصل بهار است‌. اما به طور کلی برای روش تکثیر پاجوش اواخر پاییز تا اوایل زمستان اقدام به کشت آن می‌کنند. بهترین زمان برای قلمه زنی اسفند ماه می‌باشد

میزان بذر مورد نیاز برای هر متر مربع:

بهترین فاصله برای کاشت بذرها ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر و برای کاشت نهال ها ۳ تا ۴ متر است. می‌توانید با توجه به این اطلاعات مقدار بذر مورد نیاز خود را تهیه کنید.

شرایط کاشت زرشک:

زرشک را می‌توان با سه روش؛ کاشت بذر، پاجوش و قلمه تکثیر کرد، که البته بهترین روش کشت آن روش پاجوش است. برای کشت به روش پاجوش اواخر پاییز تا اوایل زمستان یعنی زمان شروع برگریزان گیاه و آغاز خواب زمستانی تا زمان بیداری آن می‌توانید اقدام به جابجایی و کاشت کنید. بهتر است پاجوش را از ریشه درختان دو تا سه ساله که رشد خوبی دارند تهیه کنید و در زمین مورد کشت بکارید. با توجه به این که ریشه درخت زرشک بسیار حساس است باید بلافاصله بعد از تهیه پاجوش آن ها را در حفره‌ای بکارید و یا برای جلوگیری از اینکه هوا وارد آن شود با اندکی گل و پلاستیک روی ریشه را بپوشانید و سپس اقدام به کاشت پاجوش‌ها در محل مورد نظر کنید.

روش کاشت بذری زرشک معمول نیست ولی درصورت استفاده از این روش باید بذرهای این گیاه را حدود ۲ ماه در خزانه یا محل مناسبی با دمای 5 درجه سانتی‌گراد بکارید و آن را آبیاری کنید، در تمام طول مدت سعی کنید رطوبت آن حفظ شود. پس از مدت زمان متغیری گیاه جوانه زنی می‌کند.

روش استفاده از قلمه نیز برای ازدیاد این گیاه مناسب است و در این روش معمولا از گیاهان چند ساله استفاده می شود. پس از تهیه قلمه آن را در خاک بخوابانید تا ریشه بزند. خاک مناسب برای کشت زرشک خاک‌های آهکی سبک با بافت‌های شنی و لومی است که قلیایی بوده و از زهکشی مناسبی برخوردار باشد.

زرشک به طور کلی در دمای بین 15 تا 20 درجه سانتی‌گراد رشد می‌کند اما دمای مناسب برای گلدهی آن دمای 19 تا 23 درجه سانتی‌گراد و دمای به خواب رفتن آن 7 تا 11 درجه سانتی‌گراد می‌باشد. توجه داشته باشید این گیاه به آبیاری زیادی نیاز ندارد و هر ۸ الی ۱۲ روز یکبار آبیاری برای رشد آن کافیست زیرا به خشکی مقاوم است. زرشک به طور کلی نور دوس است و باید روزانه ۶ الی ۸ ساعت تحت تابش نور مستقیم خورشید قرار گیرد. پس از فراهم‌ نمودن شرایط لازم شاهد گلدهی آن در اواخر بهار و اوایل تابستان خواهید بود.

خواص زرشک:

• این گیاه درد مفصلی، روماتیسم و تورم ناگهانی پسوریازیس را تسکین می‌بخشد.
• عفونت گلو، مجاری ادراری، مجاری معده‌ای، روده‌ای، ریه‌ها، عفونت‌های مخمری و اسهال را درمان می‌کند.
• باعث پایین آوردن تب، کاهش تورم و فشارخون شده و به تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات قلب کمک می‌کنند.
• برطرف کننده سوزش ادرار است.
• واریس، نقرس و روماتیسم را درمان می‌کند‌.
• جویدن برگ زرشک می‌تواند باعث محکم شدن لثه و دندان شود.
• سوءهاضمه و بی اشتهایی را برطرف کرد و باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش می‌شود.
• در درمان زردی و یرقان اثر بخش است.

عوارض زرشک:

مصرف بیش از حد زرشک و یا ساقه و برگ آن برای زنان حامله مناسب نیست همچنین مصرف زیاد و طولانی مدت آن می‌تواند باعث ناراحتی معده و روده‌ها شود و جذب ویتامین B کافی در بدن را با اختلال مواجه کند.

اصول کاشت گیاهان دارویی

نور مناسب: آفتاب کامل	خاک مناسب: خاک های آهکی سبک	دمای مناسب: بین 1 تا 25 درجه	آبیاری مناسب: متوسط
فاصله کاشت: 250 سانتی متر	دوره زندگی: چند ساله	دوره بلوغ: سال دوم	ارتفاع گیاه: 300 تا 100 سانتیمتر