زیره سیاه با بذر تکثیر می شود. عمر این گیاه چند ساله است و در نواحی مرتفع و بلند به صورت خودرو و وحشی رشد می کند. برخی معتقدند که منشاء و رستنگاه زیره سیاه کشور ایران است و به همین دلیل به زیره ایرانی معروف می باشد. علاوه بر ایران این گیاه در کشورهای غرب آسیا، شمال آفریقا و آمریکای جنوبی مثل سوریه، ترکیه، مصر، مراکش، مکزیک، شیلی و … رویش دارد. در ایران بیشترین تولید زیره مربوط به استان کرمان است و بهترین و مرغوب ترین زیره در شهرستان بافق در استان کرمان تولید می شود. دانه های این گیاه از گذشته های دور تا به حالا به صورت جوشانده و دمنوش مصرف می شده است. زیره سیاه به دلیل اسانس هایی که در دانه های آن وجود دارد گیاه معطری است که در آشپزی و پزشکی کاربرد دارد.
مشخصات ظاهری زیره سیاه:
زیره سیاه با بذر تکثیر شده و به صورت بوته ای رشد می کند. بوته آن شبیه به بوته هویچ است. این گیاه ریشه ای راست و دوکی شکل و پر مغز دارد.
ساقه آن توخالی، شیاردار و منشعب از قاعده می باشد. برگ هایی به رنگ سبز با بریدگی های نازک و نخی شکل دارد. برگ های قاعده ساقه آن دمبرگ کوتاه دارند و بریدگی پهنک برگ ها تحتاتی آن کوتاهتر و نازکتر از برگ های فوقانی بوته می باشد.
گل های کوچک آن بصورت مجتمع و چتری به رنگ سفید و صورتی بر انتهای ساقه گیاه ظاهر می شود. میوه آن بیضی شکل و تقریبا به صورت هلالی شکل می باشد، که 5 خط برجسته بر روی دانه آن نمایان است. اندازه دانه در حدود 2 میلیمتر و به رنگ قهوه ای شکلاتی یا قهوه ای مایل به زرد و شفاف است. ارتفاع این گیاه در نهایت رشد با توجه به فراهم بودن شرایط محیطی و اقلیمی ممکن است بین 30 تا 60 سانتیمتر در نوسان باشد.
شرایط کاشت زیره سیاه:
زمان مناسب برای کاشت زیره سیاه اوایل فصل بهار می باشد. برای کاشت زیره ابتدا بذر مناسب آن تهیه می گردد و بعد زمین محل کاشت شخم زده شده، کود و مواد آلی به آن اضافه می شود و بذر به عمق 10 تا 20 میلیمتر درون خاک قرار می گیرد.
از نظر سطحی که گیاه فضای کافی برای رشد داشته باشد باید فاصله بین نقاط کاشت بذر در حدود10 تا 15 سانتیمتر باشد. در نهایت بستر خاک محل کاشت به صورت بارانی آبیاری می شود. باید توجه داشت که برای تسریع در جوانه زدن بذر، بهتر است بستر خاک محل کاشت تا زمان جوانه زدن مرطوب نگاه داشته شود. معمولا بین 7 تا 20 روز گیاه جوانه زده و شروع به رشد می کند. دمای مناسب برای رشد این گیاه بین 15 تا 21 درجه سانتیگراد کفایت می کند.
مصرف آب این گیاه در حد متوسط است که باید در یک دوره زمانی مشخص بطور مرتب آبیاری شود. محل کاشت این گیاه باید در معرض نور مستقیم خورشید باشد تا بتواند برای رشد از نور کامل خورشید استفاده کند.
خواص و مزایای زیره سیاه:
دانه های زیره حاوی ویتامین های طبیعی متنوعی هستند علاوه بر آن مواد معدنی متنوع مانند آهن، کلسیم، روی و منیزیم در این گیاه وجود دارد. مصرف زیره به صورت جوشانده و یا دمنوش می تواند برای تسکین درد های شکمی مفید باشد.
چون زیره سیاه خاصیت ضد نفخ دارد و به تسکین شکم و کاهش هر گونه گاز شکم کمک می کند. علاوه برآن مصرف زیره می تواند مشکلات روده ای را هم رفع کند. استفاده از زیره سیاه می تواند به عنوان ضد سرفه عمل کرده و به تسکین سرفه خشک کمک کند. روغن زیره به عنوان ضد اسپاسم می تواند به طور موثر انقباض عضلانی و گرفتگی عضلات را با ممانعت از ترشح آنزیم های خاص التیام بخشد.
همچنین استفاده از دمنوش زیره می تواند سکسکه و تنگی نفس را تسکین داده و بهبود بخشد.
نور مناسب: آفتاب کامل | خاک مناسب: خاک هایی با بافت متوسط رسی | دمای مناسب: بین 15 تا 45 درجه | آبیاری مناسب: متوسط |
فاصله کاشت: 10-15 سانتیمتر | دوره زندگی: چند ساله | دوره بلوغ: 100 روزه | ارتفاع گیاه: 20-50 سانتیمتر |
نقد و بررسیها
Clear filtersهنوز بررسیای ثبت نشده است.