نحوه پرورش پلومریا

چه کسی است که عاشق عطر بهشتی و ظاهر خیره کننده پلومریا نباشد؟ پلومریا یک گیاه گل دار گرمسیری زیباست که در رنگ های متنوعی وجود دارد و اگر شرایط مهیا باشد، می توان آن را هم در فضای داخلی و هم در فضای باز نگهداری کرد. در این مقاله، بهترین روش های برداشت قلمه، کاشت و تکثیر پلومریا در خانه را به شما آموزش می دهیم تا از شکوفه های فراوان آن لذت ببرید.

گل پلومریا نماد چیست

پلومریا که با نام یاسمن (Frangipani) نیز شناخته می شود، یکی از شناخته شده ترین گل های هاوایی است. عطر شیرین و گلبرگ های ظریف آن، این گل را به یکی از محبوب ترین گل ها هم در میان مردم محلی و هم گردشگران تبدیل کرده است.

نمادشناسی: عشق، زیبایی، عاشقی و روح “الوها” (روح دوستی و محبت در فرهنگ هاوایی). این گل همچنین با مفاهیمی همچون آغازی نو، تولد و فصل بهار پیوند خورده است.

بخش اول: نحوه انتخاب و آماده سازی قلمه پلومریا

اولین و مهم ترین قدم برای داشتن یک پلومریای شاداب، انتخاب صحیح قلمه و آماده سازی اصولی آن است؛ در این بخش یاد می گیرید چگونه بهترین شاخه ها را انتخاب کرده و آن ها را برای یک کاشت موفق آماده کنید.

۱. انتخاب شاخه های سالم و ضخیم (حداقل ۳۰ سانتی متر)

برای گرفتن قلمه، با استفاده از قیچی باغبانی یک شاخه ضخیم و سالم را از گیاه مادر بالغ جدا کنید. هدف شما باید شاخه های قهوه ای یا سبز تیره باشد، زیرا این رنگ ها نشان دهنده بلوغ شاخه و مناسب بودن آن برای قلمه زدن هستند. اگر خودتان قلمه می گیرید (و آن را نمی خرید)، بهترین زمان برای بریدن قلمه های ۳۰ سانتی متری، اوایل بهار است.

نکته بهداشتی: قیچی باغبانی خود را با الکل تمیز کنید تا باکتری یا بیماری به قلمه های پلومریا منتقل نشود.

۲. حذف گل ها و برگ ها از روی قلمه

گل ها و برگ های موجود روی شاخه با رشد ریشه های جدید رقابت می کنند و مانع رشد قلمه می شوند. برای جلوگیری از این مشکل، با استفاده از قیچی استریل شده، تمام برگ ها و گل ها را با زاویه ۴۵ درجه و به سمت پایین برش دهید.

انتهای بریده شده شاخه (محل جداسازی از درخت مادر) را بررسی کنید. اگر ناصصاف است، آن را دوباره با قیچی و با زاویه ۴۵ درجه تمیز ببرید.

هشدار: حتماً دستکش باغبانی بپوشید، زیرا پلومریا دارای شیره ای چسبناک است که می تواند روی دست و لباس شما بریزد.

۳. خشک کردن قلمه در مکان سایه (پینه بستن)

قبل از کاشت پلومریا، خشک کردن انتهای قلمه ضروری است. قلمه ها را به مدت ۱ تا ۲ هفته در یک مکان سایه اما دارای رطوبت قرار دهید تا انتهای تازه بریده شده “پینه ببندد” و کاملاً خشک شود.

اگر قلمه پلومریا پینه نبندد، ریشه نخواهد داد و دچار پوسیدگی می شود؛ بنابراین این دوره خشک سازی یک مرحله حیاتی است.

۴. نگهداری قلمه تا زمان کاشت

پس از اینکه انتهای قلمه پینه بست و خشک شد، آماده کاشت است! اما اگر قصد دارید قلمه ها را برای مدتی نگه دارید و بعداً بکارید، انتهای بریده شده را با پلاستیک و کش بپوشانید.

در صورت نیاز می توانید قلمه های خشک شده را تا ۲ تا ۳ ماه در محیط خشک و خنک نگه دارید.

قلمه هایی که علائم بیماری یا کپک (لکه، بافت کرکی، یا برگ های زرد شده) دارند را دور بریزید.

بخش دوم: آموزش گام به گام کاشت قلمه پلومریا در گلدان

پس از آماده سازی و پینه بستن قلمه، نوبت به فراهم کردن خانه ای امن برای ریشه زایی می رسد؛ در این راهنمای گام به گام، با ترکیب خاک جادویی، انتخاب گلدان مناسب و اصول کاشت صحیح آشنا می شوید تا موفقیت شما تضمین شود.

۱. انتخاب گلدان مناسب (حداقل ۴ لیتر)

برای هر قلمه یک گلدان با حجم حداقل ۳.۸ لیتر (یک گالن) یا بزرگ تر انتخاب کنید. اندازه گلدان تعیین می کند که پلومریای شما چقدر می تواند رشد کند، پس اگر به دنبال شکوفه های فراوان هستید، گلدان بزرگ تری انتخاب کنید.

مطمئن شوید که گلدان دارای سوراخ های زهکشی در کف است تا آب جمع نشود و باعث پوسیدگی قلمه ارزشمندتان نگردد.

هر قلمه پلومریا به یک گلدان جداگانه نیاز دارد.

۲. تهیه خاک مناسب (ترکیب پرلیت و خاک گلدان)

گلدان را با ترکیبی از ۲ قسمت پرلیت و ۱ قسمت خاک گلدان با زهکشی سریع (Fast-draining potting soil) پر کنید. پرلیت و خاک را کاملاً مخلوط کنید. گلدان را تا فاصله ۲.۵ سانتی متری از لبه پر کنید تا فضای کافی برای آبیاری وجود داشته باشد و آب سرریز نشود.

استفاده از خاک با زهکشی بالا از تشکیل کپک و قارچ روی قلمه جلوگیری می کند.

۳. مرطوب کردن اولیه خاک

برای اطمینان از اینکه قلمه در آینده دچار پوسیدگی ریشه نشود، مقداری آب در گلدان بریزید تا زهکشی آن را تست کنید. آبی که می ریزید باید به راحتی از سوراخ های کف گلدان خارج شود.

اگر خاک به درستی تخلیه نمی شود، ۱ قسمت ورمیکولیت به مخلوط خاک اضافه کنید تا سبک تر شود.

۴. استفاده از هورمون ریشه زایی (اختیاری)

اگرچه ضروری نیست، اما هورمون ریشه زایی به رشد سریع تر ریشه های اولیه کمک می کند. ابتدا انتهای قلمه را در یک لیوان آب فرو کنید، سپس حدود ۲.۵ تا ۵ سانتی متر از انتهای آن را در پودر هورمون ریشه زایی بزنید.

خیس کردن قلمه کمک می کند پودر بهتر به آن بچسبد.

می توانید از عسل یا آلوئه ورا نیز به عنوان محرک ریشه زایی طبیعی استفاده کنید!

۵. کاشتن قلمه در خاک

قلمه را حدود ۷.۵ تا ۱۰ سانتی متر (۳ تا ۴ اینچ) در مرکز خاک گلدان فشار دهید. مقداری خاک بیشتر به بالای سطح اضافه کنید تا قلمه محکم شود، سپس خاک اطراف آن را فشرده کنید تا با رشد ریشه ها، قلمه تکان نخورد و جابجا نشود.

۶. استفاده از قیم (تکیه گاه) برای قلمه های بزرگ

اگر قلمه شما خیلی بزرگ است یا کج می ایستد، از یک قیم (چوب یا میله نگهدارنده) استفاده کنید. قیم را در عمق خاک فرو کنید و با نخ یا سیم، قلمه را به آن ببندید. این کار باعث می شود قلمه تا زمان شکل گیری ریشه ها ثابت بماند.

۷. انتظار برای ریشه دهی (۴ تا ۸ هفته)

پلومریا را در مکانی گرم قرار دهید و ۴ تا ۸ هفته صبر کنید تا ریشه بزند. زمانی متوجه رشد می شوید که جوانه های جدید در بالای قلمه ظاهر شوند.

• در این مرحله، پلومریا به آب بسیار کمی نیاز دارد و باید تنها هر ۱۰ روز یک بار آبیاری شود.
• پلومریا باید در دمای بالای ۱۶ درجه سانتی گراد نگهداری شود.
• قرار دادن گلدان روی “پد گرمایشی نهال” (Seedling mat) می تواند دمای خاک را افزایش داده و رشد ریشه را تسریع کند.

بخش سوم: اصول نگهداری و مراقبت از پلومریا پس از کاشت

کاشت قلمه تنها نیمی از مسیر است؛ برای آنکه شاهد شکوفه های معطر و رشد چشمگیر پلومریا باشید، باید نیازهای حیاتی آن از جمله نور، دما و تغذیه را مطابق اصول زیر تأمین کنید.

بذر درختچه

۱. تأمین نور کافی (۶ تا ۸ ساعت در روز)

گلدان را در مکانی قرار دهید که روزانه ۶ تا ۸ ساعت نور خورشید دریافت کند. اگر پلومریا نور کافی نگیرد، غنچه های گل تشکیل نمی شوند. یک پلومریای خوشحال، پلومریایی است که خوب آفتاب خورده باشد!

اگر قصد دارید گیاه را بیرون نگه دارید، آن را در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید.

۲. آبیاری منظم و اصولی

هفته ای یک بار به اندازه حداقل ۲.۵ سانتی متر (1 inch) آبیاری کنید. اگر گیاه را بیرون نگه می دارید و بارندگی منظم است، نیازی به آبیاری نیست. اما در خشکسالی یا محیط داخلی، سطح خاک را کاملاً خیس کنید تا آب از زیر گلدان خارج شود.

نکته مهم: هرگز بیش از حد آبیاری نکنید، زیرا گیاه را می کشد. اگر خاک در عمق ۲.۵ سانتی متری هنوز مرطوب است، گیاه نیازی به آب ندارد.

۳. محافظت در برابر سرما (زیر ۱۰ درجه)

پلومریا با سرما میانه خوبی ندارد. اگر دما به زیر ۱۰ درجه سانتی گراد (۵۰ درجه فارنهایت) رسید، گیاه را به داخل خانه بیاورید. سرما و یخبندان می تواند گیاه را بکشد یا آن را به خواب ببرد.

اگر پلومریا را در زمین کاشته اید، با سرد شدن هوا وارد یک دوره خواب طبیعی ۳ ماهه می شود.

۴. کوددهی در فصل رشد

در طول ماه های بهار و تابستان، هر ۱ تا ۳ هفته یک بار روی برگ ها و ساقه گیاه کود مایع اسپری کنید تا گلدهی تقویت شود. با مراقبت صحیح، پلومریای شما می تواند تا ارتفاع ۳ تا ۳.۵ متر رشد کند!

در صورت نیاز، کود را طبق دستورالعمل روی بسته رقیق کنید.

۵. هرس کردن شاخه های مرده و فرم دهی

قیچی باغبانی را استریل کنید و شاخه های نامنظم یا بیمار را از فاصله ۲.۵ سانتی متری ساقه اصلی با زاویه ۴۵ درجه ببرید. هرس کردن پلومریا از بیماری جلوگیری کرده و مانع رشد شاخه ها در جهات نامطلوب می شود.

بهترین زمان برای هرس پلومریا اوایل بهار است.

۶. مبارزه با آفات

اگر گیاه شما دچار کنه یا مگس شده است، استفاده از اسپری روغن باغبانی سبک (محلول ۱٪) می تواند آن ها را دور کند. کافیست روغن باغبانی را روی برگ ها و ساقه اصلی اسپری کنید تا مشکل حل شود.

بذر درختچه پلومریا

نتیجه گیری

پرورش و تکثیر پلومریا (یاسمن)، فراتر از یک فعالیت باغبانی ساده، تلاشی برای دعوت کردن حس و حال آرامش بخش مناطق استوایی و زیبایی خیره کننده جزایر هاوایی به محیط زندگی شماست. اگرچه فرآیند آماده سازی قلمه و ریشه دهی آن نیازمند صبر و حوصله (بین ۴ تا ۸ هفته) است، اما نتیجه نهایی که همان شکوفه های معطر و رنگارنگ است، ارزش هر لحظه انتظار را دارد.

فراموش نکنید که راز موفقیت در نگهداری این گیاه زیبا در سه اصل کلیدی خلاصه می شود:

1. نور فراوان: پلومریا عاشق آفتاب است؛ آن را از نور محروم نکنید.
2. خاک با زهکشی عالی: ترکیب پرلیت و خاک سبک، ضامن سلامت ریشه های حساس آن است.
3. محافظت در برابر سرما: این گیاه روحیه گرمسیری دارد و باید از یخبندان دور بماند.

حالا که با تمام فوت ون های تکثیر و نگهداری پلومریا آشنا شدید، نوبت شماست که دست به کار شوید. با کاشتن این گیاه، نه تنها گلدانی زیبا به دکوراسیون خود می افزایید، بلکه نماد جاودانه ی «عشق»، «آغازی نو» و «روح الوها» را در گوشه ای از خانه خود زنده نگه می دارید.