شاه اسپرم گیاهی علفی، خودرو و وحشی است و از گیاهان دارویی محسوب می شود. شاه اسپرم گیاهان خوشبو است که بوی مطبوعی همچون نعناع دارد و با بذر تکثیر می شود. این گیاه عمری چند ساله دارد و با نام ریحان عروسان هم شناخته می شود. منشاء و رستنگاه شاه اسپرم منطقه مدیترانه بوده و از آنجا به سراسر جهان منتقل شده است. در ایران این گیاه بیشتر در نواحی استان های شمالی، شمال غربی و چهار محال و بختیاری به ویژه در شهر مراغه در استان آذربایجان شرقی رویش دارد. معمولا عرقی از این گیاه اصتحصال می شود که مصرف آن برای درمان بیماری های گوارشی مفید است. بجز عرق و شربت این گیاه، از شاخ و برگ تازه آن هم بعنوان سبزی خوردن استفاده می شود و از گیاه خشک شده آن بعنوان دمنوش استفاده می کنند.
مشخصات ظاهری شاه اسپرم:
شاه اسپرم به بذر تکثیر شده و بصورت بوته ای رشد می کند. ساقه ای راست با شیارهای طولی دارد و در انتهای ساقه های این گیاه گل های زرد رنگ لوله ای شکلی شکفته می شود. برگ های آن دم برگ دار، سبز رنگ و معطر است که از نظر ظاهری تخم مرغی شکل با قاعده قلبی و نوکی تیز دارد، لبه و حاشیه برگ های آن کنگره ای و دندان اره ای می باشد. تمام اندام های بیرونی این گیاه پوشیده از تارهای ظریفی است که باعث می شود که رنگ برگ ها به صورت سبز روشن به نظر بیاید. ارتفاع این گیاه در نهایت رشد و در صورت فراهم بودن شرایط آب و هوایی متغیر بوده و بین 50 تا 150 سانتیمتر در نوسان می باشد.
شرایط کاشت شاه اسپرم:
زمان مناسب برای کاشت این گیاه فصل بهار می باشد. برای کاشت این گیاه در اولین گام بذر مناسب آن تهیه می شود. این نکته را هم باید مد نظر داشت که این گیاه علاوه بر تکثیر بوسیله بذر با تقسیم ریشه هم تکثیر می شود. در روش کاشت بوسیله بذر ابتدا زمین محل کاشت مشخص شده، شخم زده شده و آماده می گردد بهتر است در این مرحله کود و مواد مغذی برای تقویت خاک به آن اضافه شود.
پس از آن بذر گیاه در عمق 8 تا 15 میلیمتری خاک قرار داده می شود. اگر قرار باشد بیش از یک نقطه کاشت وجود داشته باشد بهتر است نقاط کاشت فاصله ای در حدود 20 تا 40 سانتیمتر داشته باشند. تا در آینده گیاه فضای کافی برای رشد داشته باشد. در پایان بستر خاک محل کاشت بصورت بارانی آبیاری می شود و لازم است، که تا زمان جوانه زدن بذر بستر خاک محل کاشت بصورت مرطوب نگاه داشته شود. معمولا بین 7 تا 20 روز گیاه جوانه زده و شروع به رشد می کند. مصرف آب این گیاه در حد متوسط است که باید دریک دوره زمانی مشخص بطور مرتب آبیاری شود.
خواص و مزایای شاه اسپرم:
بارزترین خاصیت درمانی شاه اسپرم مقوی معده، بادشکن، ضد عفونی کننده دهان و دستگاه گوارش، مدر و ضد تشنج مى باشد. به علت داشتن اسانس مخصوص بوى پیاز و سیر را از دهان مى برد. عصاره یا عرق شاه اسپرم برای درمان زکام و سینه درد و سرفه به کار مى رود.
مضمضمه جوشانده غلیظ و جویدن شاهسپرم جهت رفع آفت دهان و بو کردن آن براى رفع سر درد مفید است. کسانى که هنگام مسافرت در اتومبیل، هواپیما و کشتى حالشان بهم مى خورد و دچار سر درد و دل بهم خوردگى مى شوند، مى توانند از شاه اسپرم استفاده کنند، و با بو کردن و جویدن برگ هاى نازک شاهسپرم خود را تسکین دهند. شاه اسپرم میکرب هاى اسهال و وبا را از بین می برد. بوى شاهسپرم مگس را فراری مى دهد.
خوردن بذر شاه اسپرم مقاومت بدن را در برابر سموم زیاد مى کند. شاه اسپرم دارای ویتامین k بوده و براى خون دماغ و بواسیر خونى سود بخش مى باشد. در گذشته تخم شاه اسپرم با شکر کوبیده، جهت رفع بوى زیر بغل استعمال مى کردند. در تبریز نوعی از شاه اسپرم که بسیار خوشبو است کاشته شده و عرق برگ آن براى رفع دل درد و تقویت معده مصرف مى شود. عرق آن برای درمان دل درد و دل پیچه و همچنین برای خوشبو و خوشمزه کردن چای، دوغ و آب دوغ خیار به کار می رود.
نور مناسب: آفتاب کامل | خاک مناسب: خشک و مرطوب | دمای مناسب: بین 45-5 درجه | آبیاری مناسب: متوسط |
فاصله کاشت: 40-20 سانتیمتر | دوره زندگی: چند ساله | دوره بلوغ: 6-4 ماه | ارتفاع گیاه: 150-50 سانتیمتر |
نقد و بررسیها
Clear filtersهنوز بررسیای ثبت نشده است.