بذر مورد

مورد یا مورد گیاهی همیشه سبز و بدون خزان است که با بذر تکثیر می شود و عمری چند ساله دارد. این گیاه از گیاهان دارویی شمرده می شود و در عقاید و باورهای ادیان قدیمی مثل دین زرتشت و یهود محترم شمرده می شود. منشاء و رستنگاه اولیه آن جنوب اروپا و آفریقای شمالی بوده است. مورد، اثر ضدعفونی کننده دارد و از آن در مصارف داخلی و خارجی می توان استفاده نمود. به دلیل ارزان و در دسترس بودن و نداشتن عوارض جانبی در مقایسه با دارو های شیمیایی بیشتر از پیش مورد توجه قرار گرفته است. گیاه مورد به دلیل استخراج روغن از برگ ها و میوه اهمیت اقتصادی بالایی دارد. میوه و برگ های آن در درمان بعضی از بیماری ها موثر است. مورد گیاهی نامیر است که در صورت استفاده اصولی سال ها می تواند عمر کند. گیاه مورد در ایران بیشتر در مناطق کوهستانی و مناطقی از شمال کشور رویش دارد. این گونه گیاهی معطر و خوش بوست که بوی مطبوعی دارد بطوری که فضا را عطر آگین می کند. مورد بخاطر گل های زیبا و متعددی که دارد به عنوان درختچه زینتی نیز شناخته می شود. میوه های این گیاه خوردنی هستند که به صورت خام و یا پخته استفاده می شوند. همچنین می توان آن ها را خشک کرد و به صورت طعم دهنده مصرف کرد. گل های این گیاه نیز طعم شیرینی دارند و در سالاد استفاده می شوند.

ساختار و مشخصات ظاهری مورد:

مورد با بذر تکثیر و به صورت بوته رشد می کند. شاخه های این گیاه یا درختچه آن دارای برگ های نزدیک ‌بهم و متراکم می باشد. برگ های آن نیز در اندازه های 3 تا 5 سانتیمتر طول دارند و بدون دمبرگ و نیزه ای شکل هستند. این گیاه در هنگام بلوغ گل های ستاره ای شکلی به رنگ سفید دارد، که شامل 5 گلبرگ و کاسبرگ و پرچم های متعدد است. مورد گل های نر و ماده ای دارد که گرده افشانی آن به وسیله زنبورها و حشرات انجام می شود. مورد میوه های کوچک توت مانندی دارد که حاوی دانه های ریزی هستند و رنگ میوه های آن آبی متمایل به سیاه و گاهی این میوه ها به رنگ کهربایی هستند. این گیاه ارتفاعی بین 1 تا 5 متر دارد و اگر شرایط آب و هوایی فراهم باشد، حدود 10 تا 20 سال طول می کشد تا به ارتفاع نهایی خود برسد. از برگ های مورد به صورت دمنوش ،روغن و اسانس استفاده می شود.

شرایط فصلی و مراحل کاشت مورد:

بهترین زمان برای کاشت گیاه مورد فصل پاییز است. گیاه مورد به دو صورت قلمه زدن و بذر تکثیر می شود. در روش قلمه زدن با گرفتن چوب نرم از شاخه های سرحال و اضافه کردن هورمون اکسین و قرار دادن قسمت برش خورده در آب تا زمان ریشه زدن آن را تکثیر می دهند. در این روش بعداز ریشه دادن گیاه در آب آماده انتقال به محل کاشت می شود.

در روش کاشت بذر، ابتدا بذر به مدت 24 ساعت در آب قرار داده می شوند تا خیس بخورند. البته بجای خیساندن در آب می توان برای تسریع در جوانه زدن پوست رویی بذر را جدا کرده و سپس اقدام به کاشت نمود. معمولا در اواخر زمستان بعداز جدا کردن پوست بذر یا خیساندن آن، سینی و یا خزانه کاشت با خاک مناسب پوشانده شده و بذر بر روی خاک ‌پاشیده می شود و روی بذرها با لایه نازکی از خاک به قطر 10 تا 30 میلیمتر پوشانده شود.

آنگاه بستر خاک محل کاشت بصورت بارانی آبیاری شده و حتی المقدور تا زمان جوانه زدن بذرها باید بستر خاک مرطوب نگاه داشته شود. معمولا بعد از 7 تا 20 روز گیاه جوانه زده و شروع به رشد می کند. وقتی که گیاه به حد معینی از رشد رسید در اواخر بهار یا اوایل تابستان به زمین اصلی منتقل می شود. فاصله کاشت نشاء ها در زمین اصلی بهتر است بین 70 تا 120 سانتیمتر باشد تا گیاه فضای کافی برای رشد داشته باشد. دمای مورد نیاز برای رشد این گیاه حدود 25 درجه سانتیگراد می باشد. مصرف آب این گیاه در حد متوسط است که در یک دوره زمانی مشخص بطور مرتب باید آبیاری شود تا اختلالی در رشد گیاه ایجاد نشود. محل کاشت این گیاه باید در معرض نور خورشید باشد تا بتواند برای رشد از نور کامل خورشید بهرمند شود.

خواص و مزایای مورد:

از خواص گیاه مورد و روغن آن می توان به این موارد اشاره کرد؛ از بین برنده بوی تعرق بدن، تسریع در روند ترمیم زخم و جای زخم، روغن یا پماد مورد برای درمان سوختگی، دمنوش گیاه مورد برای درمان سرفه، رفع قارچ پوست بدن با روغن مورد، درمان اگزاما، برای تسکین کمر درد، درمان خارش پوست، کمک به درمان بواسیر، رفع نفخ معده و اختلالات گوارشی، خواص ضد التهابی گیاه مورد و موثر در درمان بیماری های روماتیسم مفصلی. درطب گذشته مورد را تحت عنوان آس یا عمار به معنی نیکوی و خوشبو نامیده بودند و برای آن اثرات قابض، ضد اسهال و تقویت کننده رویش مو قائل بوده اند.

کاشت درخت غیر مثمر

نور مناسب: آفتاب کامل	خاک مناسب: خاکهای شنی و لومی و ماسه ای	دمای مناسب: بین 10 تا 35 درجه	آبیاری مناسب: متوسط
فاصله کاشت: 70-120 متر	دوره زندگی: چند ساله	دوره بلوغ: —-	ارتفاع گیاه: 500-100 متر