بذر حنا (گیاه مهندی)

حنا که در زبان فارسی به آن مهندی نیز گفته می شود، گیاهی است از خانواده Lythraceae با نام علمی Lawsonia inermis. این گیاه بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است و به دلیل کاربردهای گسترده در صنایع آرایشی، بهداشتی و دارویی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رنگ طبیعی حنا که به دلیل وجود ماده ای به نام لاوسون حاصل می شود، برای رنگ آمیزی پوست، مو و پارچه به کار می رود.

این گیاه به دلیل خواص ضدباکتریایی، ضدقارچی و تسکین دهنده در طب سنتی نیز محبوب است و در بسیاری از فرهنگ ها به ویژه در خاورمیانه، هند و آفریقا برای زیبایی و درمان استفاده می شود. حنا به عنوان یک گیاه مقاوم به گرما و خشکی شناخته شده و به خوبی در مناطق گرم و خشک رشد می کند.

مشخصات ظاهری حنا

حنا گیاهی چندساله و بوته ای است که معمولاً ارتفاع آن بین 1.5 تا 3 متر متغیر است. برگ های حنا کوچک، بیضی شکل و به رنگ سبز کمرنگ هستند. این برگ ها دارای سطحی صاف هستند و در قسمت شاخه ها به صورت متقابل رشد می کنند. برگ های گیاه به دلیل وجود ترکیب لاوسون، هنگام ساییده شدن بو و اثر رنگ دهی خاصی دارند.

گل های حنا سفید یا مایل به زرد هستند و به صورت خوشه ای در انتهای شاخه ها ظاهر می شوند. میوه های این گیاه به شکل کپسول های کوچک و کروی هستند که حاوی بذرهای ریز و قهوه ای رنگ می باشند. حنا در شرایط مناسب قادر به تولید غلاف ها و دانه هایی است که برای تکثیر آن مورد استفاده قرار می گیرند.

فصل کاشت و شرایط کاشت بذر حنا

بهترین فصل برای کاشت بذر حنا فصل بهار است، زمانی که دمای هوا بین 20 تا 35 درجه سانتی گراد باشد. این گیاه به آب و هوای گرم و خشک نیاز دارد و در مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری به خوبی رشد می کند.

خاک مناسب برای کاشت حنا، خاک هایی با زهکشی خوب و بافت شنی-لومی است که pH آن بین 6 تا 7 باشد. همچنین خاک باید عاری از علف های هرز بوده و پیش از کاشت با کودهای آلی تقویت شود. حنا در خاک هایی که از نظر مواد مغذی متوسط هستند نیز به خوبی رشد می کند.

مراحل کاشت بذر حنا

برای کاشت موفق بذر حنا و اطمینان از رشد مطلوب، مراحل زیر را به دقت دنبال کنید:

1. آماده سازی خاک:ابتدا خاک مورد نظر را شخم زده و سطح آن را صاف کنید. حذف علف های هرز از خاک ضروری است.
2. پیش تیمار بذرها:برای افزایش سرعت جوانه زنی، می توان بذرهای حنا را به مدت 12 تا 24 ساعت در آب ولرم خیساند.
3. کاشت بذر:بذرها را در عمق 0.5 تا 1 سانتی متر در خاک بکارید. فاصله بین بذرها حدود 20 تا 30 سانتی متر در نظر گرفته شود.
4. آبیاری:پس از کاشت، آبیاری اولیه به صورت کامل انجام شود تا خاک مرطوب گردد. در مراحل بعدی آبیاری به صورت منظم و با توجه به شرایط اقلیمی انجام شود.
5. کنترل جوانه ها:پس از جوانه زنی، علف های هرز اطراف بوته ها حذف شوند تا رشد گیاه تقویت گردد.

شرایط نگهداری حنا

حنا گیاهی مقاوم به خشکی است، اما در طول دوره رشد اولیه به آبیاری منظم نیاز دارد. پس از استقرار گیاه، آبیاری را می توان بر اساس شرایط خاک و آب و هوا کاهش داد. در مناطقی که بارندگی کم است، آبیاری هر 15 تا 20 روز برای این گیاه کافی است.

این گیاه به نور کامل آفتاب نیاز دارد و در مناطقی با سایه زیاد رشد مطلوبی نخواهد داشت. همچنین، برای تقویت رشد گیاه، استفاده از کودهای حاوی پتاسیم و فسفر توصیه می شود. در فصل تابستان، با هرس بوته ها می توان رشد شاخه های جدید و تراکم برگ ها را افزایش داد. حنا معمولاً نسبت به آفات و بیماری ها مقاوم است، اما کنترل منظم برای جلوگیری از حمله آفات مانند شپشک ها یا کنه ها ضروری است.

کاشت بذر درختچه

نور مناسب: آفتاب کامل	خاک مناسب: خشنی-لومی؛ زهکشی خوب	دمای مناسب:  20 تا 35 درجه	آبیاری مناسب: متوسط؛ مقاوم به خشکی
فاصله کاشت: 50 تا 100 سانتیمتر	دوره زندگی: چند ساله	دوره بلوغ: 7 تا 8 ماه	ارتفاع گیاه:  2 تا 6 متر