خلال دندان (وایه) گیاهی علفی است که با بذر تکثیر می شود. عمر آن یک سال زراعی است. جز گیاهان خودرو و وحشی بحساب می آید. شاید این گیاه به این دلیل به خلال دندان معروف شده است که وقتی میوه های آن به ثمر می رسند، شعاع های این گیاه به شکل کاه محکم و خمیده در وسط و مرکز گل آذین آن قرار می گیرد. گیاه خلال دندان بوی مطبوعی در فضای اطراف خود منتشر می کند. میوه ریز این گیاه طعم تلخی دارد. خلال دندان جز گیاهان دارویی به شمار می رود و در مناطقی از جهان مثل سواحل مدیترانه، ایران و جزایر قناری رویش دارد. پراکنش این گیاه در ایران هم شامل مناطقی مثل رستم آباد، رامهرمز، رشت و لوشان می باشد و برای کشت در زمین زراعی مناطقی مانند استان خوزستان و شمال ایران مناسب می باشند. از گیاه خلال دندان در بعضی مناطق برای آشپزی هم استفاده می کنند.
مشخصات ظاهری خلال دندان (وایه):
خلال دندان با وایه با بذر تکثیر شده و به صورت بوته ای رشد می کند. این گیاه دارای ریشه ای کم انشعاب است که به ساقه ای سبز رنگ با خطوطی باریک و محکم متصل می شود. در برگ های سبز رنگ آن بریدگی های متعددی و جود دارد برگ های این گیاه به شکل بیضی و به صورت مستطیلی شکل بر روی گیاه ظاهر می شوند. طول برگ های این گیاه حدود 20 سانتیمتر است. این گیاه دارای غلاف های مثلثی شکل بوده و گل های آن در انتهای ساقه گیاه به شکل گل آذین چتر مرکب شکفته می شوند. ارتفاع این گیاه در نهایت رشد در صورت فراهم بودن شرایط اقلیمی متغیر و بین 60 تا 120 سانتیمتر در نوسان است.
شرایط کاشت خلال دندان (وایه):
زمان مناسب برای کاشت گیاه خلال دندان اوایل فصل بهار است. برای کاشت این گیاه ابتدا باید بذر مناسب آن تهیه گردد. بعد از تهیه بذر زمین محل کاشت شخم زده شده و آماده می گردد و پس از آن بذر گیاه در 10 تا 20 میلیمتری عمق خاک قرار داده می شود. باید دقت داشت که اگر قرار است به تعداد زیاد بذر این گیاه کاشته شود فاصله سطحی بین نقاط کاشت رعایت شده و در حدود 20 تا 30 سانتیمتر باشد تا گیاه فضای کافی برای رشد داشته باشد.
کاشت این گیاه به صورت ردیفی مناسب تر می باشد. در نهایت بستر خاک محل کاشت بذر به صورت بارانی آبیاری می شود و باید سعی شود تا زمان جوانه زدن بذر بستر خاک محل کاشت مرطوب نگاه داشته شود. معمولا بین 7 تا 20 روز گیاه جوانه زده و شروع به رشد می کند. دمای مناسب برای رشد این گیاه، دمای معتدل و گرم می باشد. مصرف آب این گیاه در حد متوسط بوده که باید در یک دوره زمانی مشخص بطور مرتب آبیاری شود. محل کاشت خلال دندان باید در معرض تابش نور مستقیم خورشید باشد تا رشد و نمو گیاه دچار اختلال نشود.
خواص و مزایای خلال دندان (وایه):
از خواص دارویی گیاه خلال دندان یا وایه می توان به باز کنندگی رگ ها و مجرای شریان قلبی، درمان آنژین، معالجه آسم و سیاه سرفه اشاره کرد. میوه گیاه خلال دندان دارای 1 درصد خلین، ویسناگین، گلیکوزید خلول، اسانس (0.2 درصد)، استرول و فلاونوئید می باشد. از دیگر خواص گیاه خلال دندان به عنوان شل کننده عضلات، ضد آسم و کاهش دهنده درد ناشی از سنگ کلیه می توان نام برد. خلین باز کننده سریع مجاری عروق قلبی نیز است.
نور مناسب: آفتاب کامل | خاک مناسب: خاک حاصل خیز با بافت مناسب | دمای مناسب: بین 15 تا 40 درجه | آبیاری مناسب: متوسط |
فاصله کاشت: 20-25 سانتیمتر | دوره زندگی: دو ساله | دوره بلوغ: 100 روزه | ارتفاع گیاه: 60-120 سانتیمتر |
نقد و بررسیها
Clear filtersهنوز بررسیای ثبت نشده است.