بذر سویا

سویا یا لوبیای روغنی از دسته دانه‌های خوراکی است. این گیاه نتیجه اهلی‌سازی گیاهی وحشی در شرق آسیا است. دانه سویا قابلیت این را دارد که هم در تهیه مواد شیمیایی استفاده شود و هم به عنوان مواد غذایی. البته امروزه از عمده‌ترین محصولات خوراکی جهان به شمار می‌رود. سویا به شکل‌های مختلف اعم از؛ روغن، شیر، توفو و پروتئین مصرف می‌شود.

مشخصات ظاهری سویا:

سویا گیاهی از تیره نخود به صورت بوته‌ای بلند با شاخ و برگ فراوان رشد می‌کند. ریشه این گیاه مستقیم و با انشعابات زیاد است. عمق ریشه سویا در مرحله گلدهی 2 برابر ارتفاع ساقه است. باکتری‌هایی که روی ریشه سویا هستند، طی فرآیندی به همراه کربوهیدرات‌ها و سایر مواد غذایی به اسیدهای آمینه تبدیل می‌شوند.

برگ‌های این گیاه نیز زمانیکه به مرحله رشد کامل برسد، معمولاً ریزش دارند. این مساله یک نشانه خوب برای برداشت محصول است. گیاه سویا به دو حالت رشد محدود و نامحدود یافت می‌شود. همچنین دو نوع عمده از سویا کشت می‌شود که زرد و سیاه هستند. نوع قرار گرفتن برگ‌ها در بوته عملکرد گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بدین صورت که ارقام دارای برگ‌های عمودی نسبت برگ‌های افتاده کارایی بهتری از نظر فتوسنتزی دارد.

شرایط کاشت سویا:

اگر می‌خواهید در برداشت مکانیزه سویا راحت باشید، بهتر است فاصله غلاف‌بندی از سطح خاک را زیاد کنید. فاصله اولین غلاف‌های بوته از سطح خاک به تراکم بوته بستگی دارد. همچنین تعداد ساقه‌های فرعی در ارقام دیررس زیاد و در ارقام زودرس کم است. هرچه ساقه‌های فرعی بیشتر شوند، عملکرد دانه افزایش می‌یابد. زمان رسیدن محصول نیز با ارتفاع آن ارتباط مثبت دارد؛ یعنی ارقام پاکوتاه زودتر می‌رسند و ارقام پابلند دیرتر. به علاوه وزن هزار دانه سویا 60 تا 200 گرم و میانگین آن برابر 150 گرم است.

خواص سویا:

دانه‌های سویا حاوی 40% پروتئین است. شرکت‌های تولیدکننده مواد غذایی دانه‌های سویا را به شکلی فرآوری می‌کنند که پروتئین آن حفظ شود. بنابراین مصرف سویا می‌تواند پروتئین مورد نیاز بدن را تا حد زیادی تامین کند.

لازم به ذکر است که نسبت به سایر دانه‌های روغنی، پروتئین سویا دو برابر است. در مقابل درصد روغن این گیاه از سایر دانه‌های روغنی مورد مصرف کمتر است. همچنین وجود پروتئین زیاد باعث شده است که کنجاله روغن کشیده شده آن برای تغذیه انسان مطلوب و مناسب باشد.

وجود مواد معدنی مانند؛ کلسیم، آهن، اسید آمینه لیزین و روی نیز بر ارزش غذایی این گیاه افزوده است. در سال‌های اخیر و در نتیجه پژوهش‌های مختلف ثابت شده که مصرف سویا در پیشگیری و کاهش ابتلا به بیماری‌های مهلکی همچون سرطان پروستات بسیار موثر است.

عوارض سویا:

سویا ماده غذایی بی‌خطری است و می‌توان از آن به عنوان جایگزین مناسبی برای پروتئین حیوانی در رژیم غذایی بزرگسالان و افرادی که گیاهخوار هستند استفاده کرد. با این وجود احتمال آلرژی به این دانه خوراکی وجود دارد. بنابراین اگر شما یا اعضای خانواده‌تان به سویا حساسیت دارید، از مصرف آن بپرهیزید.

حساسیت به سویا خود را به شکل آب‌ریزش بینی، مشکل در دستگاه گوارش و یا افت فشار خون نشان می‌دهد. همچنین افرادی که داروهای رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنند یا مشکلات مرتبط با خون‌ریزی دارند باید سویا را خیلی کم مصرف کنند. به علاوه افراد مبتلا به دیابت نیز باید در مصرف سویا احتیاط کنند زیرا ممکن است سطح قند خون را پایین بیاورد. به افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی نیز توصیه می‌شود تفاله سویا یا سویای فرآوری شده را به دلیل احتمال آلودگی مواد شیمیایی مصرف نکنند یا کمتر مصرف کنند.

کاشت بذر لوبیا

نور مناسب: آفتاب کامل	خاک مناسب: خاک شنی و لومی و روسی	دمای مناسب: بین 45-15 درجه	آبیاری مناسب: کم
فاصله کاشت: 30-20 سانتیمتر	دوره زندگی: یک ساله	دوره بلوغ: 105 روزه	ارتفاع گیاه: 150 سانتیمتر