بذر علف چای پرفراتوم

علف چای پرفراتوم با بذر تکثیر شده و عمری چند ساله دارد و جز گیاهان دارویی محسوب می شود. علف چای پرفراتوم گیاهی علفی، گلدار و پایا از تیره گل راعیان است که به صورت خودرو و وحشی در میان کشتزارهای گندم و ذرت یافت می شود. این گیاه با نام های دیگری چون گل راعی، هوفاریقون، گل شهناز، هزار چشم هم شناخته می شود. گل راعی و خانواده گل راعیان دارای ماده ای بنام هیپریسین هستند که مهار کننده هر دو نوع آمینواکسید (MAOA,MAOB) می باشد. علف چای پرفراتوم بومی منطقه اوراسیا بوده و بطور وسیع در مناطق معتدل اروپا در کشورهایی مانند اوکراین و روسیه و در آسیا در کشورهایی مثل ترکیه، هند، چین و شمال افریقا رویش دارد. این گیاه وحشی در مناطق مختلفی از ایران از جمله دامنه های کوه های البرز، چالوس، مازندران و نقاط غرب ایران رویش دارد.

مشخصات ظاهری علف چای پرفراتوم:

علف چای پرفراتوم با بذر، قلمه و تقسیم ریشه تکثیر شده و بصورت بوته ای رشد می کند. این گیاه ساقه و پایه چوبی دارد، که شاخه های جفتی و متقابل از آن منشعب می شود. برگ های تخم مرغی شکل و باریک که تقریبا بدون دمبرگ، تخت و پوشیده از خال های کم رنگ متعدد درشت است که به صورت متقابل و چسبنده می باشد. این گیاه طولی در حدود ۲ سانتیمتر داشته و نقاط غده ای و نیم شفاف متعددی دارد که در برابر نور پدیدار می شوند.

در نقطه فوقانی و انتهایی ساقه گیاه گل های زرد تا سفید رنگ نسبتا بزرگی شکفته می شود که از نظر ظاهری دارای 5 گلبرگ با پرچم های بیرون زده و به صورت مجتمع می باشند. این گیاه رشد کندی دارد بطوری که در سال اول بیشتر رویشی و خزنده بوده و از سال دوم شروع به گلدهی می کند.

بخش های مفید و مورد استفاده از این گیاه قسمت های هوایی با سرشاخه های گلدار خشک شده آن می باشد. گل این گیاه بصورت نر و ماده است که عمل گرده افشانی آن به وسیله حشرات انجام می شود.‌ میوه کپسولی شکلی دارد ارتفاع این گیاه در نهایت رشد بسته به شرایط اقلیمی متغیر و معمولا بین 20 تا 100 سانتیمتر در نوسان است.

شرایط کاشت علف چای پرفراتوم:

کشت بذری این گیاه به دو روش مستقیم و غیر مستقیم انجام می شود. به دلیل زمان بر بودن و فراهم نشدن شرایط طبیعی بیشتر کشت غیر مستقیم و نشاء این گیاه رواج دارد. برای کاشت غیر مستقیم این گیاه ابتدا بذر مناسب و مرغوب آن تهیه می شود و در اواسط زمستان بعداز آماده نمودن خزانه و سینی کاشت و پوشاندن سطح آن ها با خاک، کود و مواد مغذی، بذر گیاه بر روی خاک پاشیده شده و روی آن با لایه نازکی از خاک نرم به قطر 5 تا 20 میلیمتر پوشانیده می شود.‌

در پایان بستر خاک محل کاشت بذر به صورت بارانی آبیاری می شود باید توجه داشت که برای تسریع در جوانه زدن بهتر است بستر خاک محل کاشت تا زمان جوانه زدن مرطوب نگاه داشته شود. بعد از 7 تا 20 روز گیاه جوانه زده و شروع به رشد می کند. در فصل بهار بعد از پایان سرمای بهاری، نشاء علف چای پرفراتوم به زمین اصلی منتقل می شود. در زمان کاشت نشاء ها در زمین اصلی باید فاصله آن ها در حدود 20 تا 30 سانتیمتر باشد تا گیاه فضای کافی برای رشد داشته باشد.‌

در روش کاشت مستقیم هم بعد از پایان سرمای بهاری بذر گیاه در زمین طبق روال کاشته می شود. در روش قلمه زدن، از شاخه های خوب و مناسب گیاهانی با عمر دو سال به بالا انتخاب شده و بصورت مورب بریده می شود و در محلول رشد قرار می گیرد که پس از ریشه زدن به زمین اصلی منتقل می شود.

در روش تقسیم بوته هم بعداز خارج کردن بوته گیاه از خاک، شاخه هایی را که دارای ریشه هستند جدا کرده و در محل جدید کاشته شوند. مصرف آب این گیاه در حد متوسط است که باید در یک دوره زمانی مشخص به صورت مرتب آبیاری شود. محل کاشت این گیاه حتی المقدور باید در معرض تابش نور خورشید باشد تا به اندازه نیاز خود از آن استفاده کند و رشد گیاه دچار اختلال نشود.

خواص و مزایای علف چای پرفراتوم:

گیاه گل شهناز از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و خواص درمانی بسیاری دارد این گیاه ضد کرم معده و روده است و گرفتگی صدا را باز می‌کند. این گیاه برای درمان مرض کزاز بکار می‌رود و اگر برگ آن را به صورت پودر روی زخمهای عمیق بپاشید این نوع زخم ها را خوب می‌کند. مواد روغنی گیاه بالاخص دارای اثرات بارز ضد زخم، ضد سوختگی و التیام بخش پوستی می‌باشد. گل زراعی درمان‌ کننده بیماری مننژیت است؛ درد پشت و گردن و خشکی گردن را درمان می‌کند و ضد افسردگی است.

این گیاه اشتها را باز می‌کند بنابراین می ‌توان آن را به بچه‌ها و افراد مسن که اشتها ندارند داد. مواد مؤثر موجود در این گیاه، شامل هایپرفورین و هایپریسین است. هایپرفورین موجود در گل راعی با تحریک تمایز کراتینوسیتها و ساخته شدن کراتین موجب بازیابی ساختار آسیب دیده اپیدرم و در نتیجه بهبود ترک خوردگی استخوان پا می‌شود.

همچنین هایپریسین و سودا و هایپریسین موجود در عصاره گل راعی سبب افزایش تعداد سلول‌های فیبروبلاست و همچنین گرانول‌های کلاژن موجود در آن‌ ها و کاهش سلول‌های پیر و مرده می ‌شوند. در نتیجه عصاره روغنی این گیاه سبب تسریع روند بهبود ترک خوردگی پا می‌شود. علاوه بر این هایپرفورین موجود در این گیاه دارای خاصیت ضد التهابی می‌باشد.

کاشت گیاهان دارویی

نور مناسب: نیمه آفتاب	خاک مناسب:خاک های سبک	دمای مناسب: بین 10 تا 45 درجه	آبیاری مناسب: متوسط
فاصله کاشت: بین 20 تا 30 سانتیمتر	دوره زندگی:چند ساله	دوره بلوغ: 90 سال	ارتفاع گیاه:بین 20 تا 30 سانتیمتر