گیاه یوکا فیلی با نام علمی (YuccaElephantipes) نوعی گیاه زیبا و بسیار خاص است. این گیاه بومی صحراهای آمریکا و مکزیک به شمار می‌رود اما اگر در شرایط مناسب پرورش یابد در ایران نیز از رشد و دوام خوبی برخوردار است. اما برای پرورش و رشد مطلوب و مناسب این گیاه چه شرایطی لازم است؟ و برای نگهداری گیاه یوکا فیلی باید چه شرایطی را فراهم کنیم؟ در این مقاله قصد داریم پس از معرفی این گیاه با قدرت و استوار روش‌های نگهداری از آن را شرح دهیم، پس تا پایان همراه ما باشید.
معرفی گیاه یوکا فیلی:
گیاه یوکا فیلی به دلیل اینکه تقریباً سال‌ها سبز و با طراوت باقی می‌ماند و در برابر کم آبی و آفات از خود مقاومت نشان می‌دهد گیاهی جان سخت و مقاوم شناخته می‌شود. این گیاه به مراقبت‌های کمی نیاز دارد و رشد آهسته و قابلیت تکثیر راحتی دارد، به همین دلیل انتخاب بسیار مناسبی برای پرورش در منازل و زینت‌بخشی به دکوراسیون آن است. این گیاه می‌تواند در زمان بلوغ نیز هر چند سال یک بار به مدت چند هفته گل تولید کند.
گیاه یوکا دارای اشکال مختلفی است، به صورتی که برخی از آن‌ها بدون ساقه و با برگ‌های زیاد و برخی دیگر به شکل درخت‌های تنومند و دارای دسته بزرگی برگ در قسمت بالای آن دیده می‌شوند. اگر گیاه یوکا فیلی در آپارتمان پرورش یابد تا ارتفاع 30 سانتی‌متر رشد می کند، اما اگر این درخت را در محیط باز و باغچه پرورش دهند می‌تواند تا ارتفاعی حدود 4.5 متر نیز رشد کند و قد بکشد.
لازم به ذکر است این گیاه در زمان جوانی فاقد ساقه است و دارای برگ‌هایی نوک تیز است، اما هنگامی که بالغ شود تنه آن رشد می کند و چوبی و کلفت می‌شود که در بالای آن چند دسته برگ که مانند قبل نوک تیز نیستند قابل مشاهده است.
درختچه های گیاه یوکا
شرایط نگهداری گیاه یوکا فیلی:
برای تکثیر و نگهداری از این گیاه فوق‌العاده باید شرایطی همچون نور مناسب، دمای مطلوب، خاک و آبیاری کافی و … را فراهم کنید که در ادامه به بررسی و شرح این شرایط می‌پردازیم.
نور مناسب:
گیاه یوکا فیلی گیاهی آفتاب دوست است، به همین دلیل برای رشد بهتر به نور شدید آفتاب نیاز دارد. در صورتی که این گیاه را در آپارتمان نگهداری می‌کنید، توصیه می‌شود گلدان را به محلی مانند کنار پنجره یا نورگیر که بیشترین نور را در اختیار گیاه قرار دهد منتقل کنید. توجه داشته باشید این گیاه در روز حداقل به ۸ ساعت نور نیاز دارد اما اگر مدت زمانی که در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار می‌گیرد طولانی باشد به برگ‌های گیاه آسیب می‌رسد و دچار سوحتگی می‌شود.
نکته قابل توجه دیگر این است که اگر این گیاه در مکان کم نور و سایه باشد سرعت رشد آن کم می‌شود و به مرور زمان زشت خواهد شد زیرا فاصله بین برگ‌های آن بیش از اندازه معمول می‌شود. پس برای حفظ سلامت گیاه یوکا فیلی و رشد برگ‌های جدید، آن را در مکانی پرنور نگهداری کنید.
آبیاری کافی:
در صورتی که این گیاه را در مکان پرنور نگهداری می‌کنید باید پس از اینکه یک سوم از سطح خاک خشک شد اقدام به آبیاری مجدد آن کنید، اما اگر محل نگهداری کم‌نور است بعد از اینکه سه چهارم سطح خاک خشک شد آن را آبیاری کنید. باید به این نکته توجه داشته باشید که پس از آبیاری گیاه، زیرگلدانی را چک کنید و آب داخل آن را خالی کنید زیرا این آب اضافی باعث پوسیدگی ریشه آن می‌شود.
اگر گیاه یوکا فیلی را بیش‌تر از حد معمول آبیاری کنید، باعث می‌شود گیاه و برگ‌های آن پژمرده شوند و یا تنه اصلی آن فاسد شود. لازم است در ماه‌های گرم آبیاری را مرتب انجام دهید، اما در ماه‌های سرد سال و فصل زمستان این مقدار را کاهش دهید و فقط در حدی گیاه را آبیاری نمایید که برگ‌های آن دچار پژمردگی نشوند.
گیاه یوکا زیبا
خاک و کوددهی مناسب:
گیاه یوکا فیلی برای رشد مطلوب به خاک متعادل و دارای زهکشی مناسب نیاز دارد. نیازی نیست خاک با کیفیتی تهیه کنید، فقط مراقب باشید خاک زهکشی خوبی داشته باشد و اگر زهشکی آن کافی نبود مقداری شن و ماسه به خاک اضافه کنید. بهترین خاک برای کشت این گیاه خاک لومی است که مخلوطی از شن رس و مواد آلی باشد. این خاک به قدر کافی سنگین است که بتواند گیاه را بدون کج شدن نگه دارد و به حدی سبک است که آب بتواند از آن رد شود و تجمع نیابد.
کوددهی این گیاه را در طول فصول رشد آن انجام دهید و توجه داشته باشید که کوددهی بیش از حد باعث سوختن ریشه گیاه می‌شود و نباید زیاد به آن کود بدهید. بهتر است یک کود متعادل تهیه کنید و به همان صورتی که در قسمت دستور العمل روی بسته کود ذکر شده است اقدام به کوددهی کنید.
دما و رطوبت مطلوب:
گیاه یوکا فیلی در هوای عادی منزل با درجه رطوبت حدودی ۴۰ درصد به خوبی قادر به رشد است و نیازی به اسپری کردن آب ندارد. از آنجا که این گیاه بیابانی است، پس می‌تواند در شرایط خشک و بدون رطوبت نیز مقاومت کند و به رشد خود ادامه دهد. این گیاه قادر است در بازه گسترده‌ای از دما رشد کند و شرایط را تحمل کند، اما دمای زیر ۷ درجه سانتی‌گراد برای آن نامطلوب است و در زمستان باید مراقب این مسئله باشید. به طور کلی دمای مطلوب برای این گیاه تقریبا همان دمای معمول اتاق یعنی 18 الی 24 درجه سانتی‌گراد است.
هرس کردن:
عمل هرس کردن برای رشد و سلامت این گیاه لازم و اساسی نیست، بلکه برای زیبایی آن انجام می‌شود. برای هرس کردن گیاه یوکا فیلی برگ‌های مرده و آسیب دیده آن را با دست جدا کنید تا گیاه انرژی خود را صرف ایجاد برگ‌های جدید کند. میتوانید برگ‌های شل و یا برگ‌های نزدیک تنه را نیز به آرامی و با دست جدا کنید.
تعویض گلدان:
در ابتدا لازم است گلدانی سنگین و متناسب با وزن گیاه انتخاب کنید، زیرا این گیاه پس از مدتی سنگین می‌شود و به دلیل تمرکز سنگینی قسمت بالای آن ممکن است در صورت سبک بودن گلدان، کج و برعکس شود. توجه داشته باشید نیازی به تعویض مداوم گلدان نیست بلکه برای جلب رضایت این گل و رشد مناسب آن کافی است دو سال یک بار گلدان را در فصل بهار عوض کنید.
خاصیت سمی گیاه یوکا فیلی:
اگر فرزند کوچک دارید یا در منزل خود از حیوانات خانگی همچون گربه و سگ نگهداری می‌کنید و یک گلدان زیبای گیاه یوکا فیلی در گوشه‌ای از منزل شما قرار دارد باید بسیار احتیاط کنید. زیرا در این گیاه مقداری ماده خطرناک و سمی به نام “ساپونین” وجود دارد و در صورتی که خورده شود می‌تواند بر روی بدن آن‌ها اثرات مضر و منفی بسیاری داشته باشد.
گیاه یوکا جوان
روش‌های تکثیر گیاه یوکا فیلی:
گیاه یوکا فیلی از دو روش اصلی قابل تکثیر است: تکثیر از طریق ریزوم و پاگیاه.
ریزوم:
در واقع همان ساقه زیرزمینی گیاه است که برای تکثیر از این طریق باید ابتدا ریزوم‌ها را از خاک خارج و جدا کنید. پس از اینکه ریزوم‌ها را جدا کردید آن‌ها را در داخل گلدانی بکارید و آن را در معرض نور خورشید قرار دهید. خواهید دید بعد از مدتی ریزوم‌ها ریشه می‌زنند و یک گیاه یوکا فیلی جدید ایجاد می‌شود.
پاگیاه:
پاگیاه قسمت کوچکی از گیاه اصلی یا مادر است که در کنار گیاه اصلی و از ریشه آن رشد می‌کند. زمانی که این پاگیاه سبز است به معنای این است که بالغ است و توانایی رشد به صورت مستقل را دارد، لذا میتوانید این قسمت را به آهستگی از گیاه اصلی جدا کرده و داخل یک گلدان جدید بکارید تا از این طریق گیاه یوکا فیلی جدید داشته باشید.
دو روش دیگر برای تکثیر این گیاه وجود دارد که عبارت اند از: تکثیر از طریق تنه جوش و روش قلمه زدن. تنه جوش اندامی است که روی تنه یا ساقه گیاه ایجاد می‌شود که با جدا کردن این تنه جوش و کاشتن آن در گلدان جدید میتوانید این گیاه را تکثیر کنید. لازم به ذکر است مناسب‌ترین زمان برای تکثیر این گیاه فصل پاییز است.
آفات و بیماری‌های گیاه یوکا فیلی:
با وجود این که گیاه یوکا فیلی کاملا در برابر آفات مقاوم است اما شاید مورد تهدید آفات یا بیماری‌هایی قرار گیرد. حشرات و سوسکچه‌ها برگ‌های این گیاه را مورد حمله قرار می‌دهند و باعث آسیب دیدن آن می‌شوند. شپشک‌های معمولی، شپشک‌های آردی، ریشک‌بال‌ها، شپشک‌های زره‌دار و شپشک‌های نرم این گیاه را مورد حمله قرار می‌دهند. اگر تعداد این حشرات زیاد بود میتوانید با اسپری کردن آب و با کمک دستمال گیاه را تمیز کنید و آن‌ها را از بین ببرید. اما در صورتی که تعداد و جمعیت حشرات زیاد بود میتوانید با استفاده از صابون‌های آفت‌کش یا روغن باغبانی آن‌ها را از بین ببرید.
سوسکچه‌ها نیز که رنگی تیره و خرطوم درازی دارند دشمن اصلی این گیاه هستند. در صورتی که سوسکچه‌ها به این گیاه حمله کنند نیز نمی‌توانید آن را نجات دهید، پس باید بسیار مراقب باشید.
گیاه یوکا بلند
جمع بندی:
همانطور که گفته شد گیاه یوکا فیلی گیاهی زیبا و استوار است که در برابر کم آبی و آفات مقاوم است. اما برای رشد بهتر و حتی گلدهی باید تحت شرایط خاصی نگهداری شود، که در این مقاله سعی شد اطلاعات لازم در این زمینه در اختیار شما عزیزان قرار داده شود تا بتوانید گیاه یوکا فیلی خود را به خوبی پرورش دهید.
