سرو نقرهای درختی همیشه سبز و بومی کشور آمریکا است. این درخت در انواع خاکهای مختلف رشد میکند و در برابر سرما مقاوم است. برای زیبا سازی فضای سبز و در کنار اتوبانها و خیابانها کاشته میشود.
معرفی سرو نقرهای:
درخت همیشه سبز سرو نقرهای ارتفاعی تا ۲۰ متر دارد. این درخت تنه قرمز مایل به قهوهای با برگهای سوزنی شبیه به فلس و آبی مایل به خاکستری دارد. روی برگهای آن نقطههای برآمده و سفید رنگ وجود دارد. فرم این درخت مخروطی شکل است و از سوزنی برگان به حساب میآید. این گیاه از ماه دی تا بهمن گلدهی میکند و گلهای آن به صورت نر و ماده روی گیاه میرویند. این درخت برای اولین بار در سال ۱۳۳۴ وارد کشور ما شد و در باغ دانشکده کشاورزی واقع در کرج کاشته شد.
مشکلات کاشت سرو نقرهای:
به دلیل اینکه این درخت بومی ایران نیست بعد از کاشت ممکن است سبب برهم زدن تعادل آبی در دیگر درختان شود. سرو نقرهای آب زیادی از سطح خاک جذب میکند و در نتیجه مانع رسیدن دو سوم باران به زمین و جذب توسط خاک میشود. همچنین این درخت میتواند تعادل نیترات خاک را نیز به هم بزند، در نتیجه موجب به هم خوردن طبیعت و تنوع گیاهی منطقه میشود. به همین دلیل برخی از کشورها مانند نیوزلند از ورود آن جلوگیری میکنند.
خواص درخت سرو نقره ای:
برگ های این درخت دارای خواص متعددی می باشد که در ذیل به آنها اشاره کرده ایم.
- از برگ این درخت برای بند آوردن خونریزی میتوان استفاده کرد.
- همچنین برگهای آن اسانسی دارند که خاصیت کرم کشی دارد.
- برای درمان زخم روده و سختی ترشح ادرار از دم کرده این گیاه استفاده کنید.
- توصیه میشود برای تسکین درد دندان، زخم لثه و سستی لثه، دم کرده برگ این درخت غرغره شود.
- برای درمان تنگی نفس میتوانید از دم کرده میوه سرو نقرهای استفاده کنید.
- برای تقویت مو و سیاه شدن رنگ مو میتوانید میوه سرو را بکوبید و با سرکه و حنا به صورت ضماد به سر بمالید و سپس بشویید.
- برای قطع خونریزی رحم میتوانید از جوشانده سرو استفاده کنید.
تکثیر سرو نقرهای:
تکثیر این درخت از طریق بذر و قلمه زنی صورت میگیرد. برای کاشت بذر این درخت بهترین زمان اوایل فصل بهار است. در مرحله اول بذرها را به مدت ۲۴ ساعت در آب خیس کنید و سپس بستر مورد نظر را به خوبی شخم بزنید. بعد از این کار بذرها را با فاصله ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتری نسبت به هم روی خاک بپاشید و روی آنها را با مقداری کود دامی الک شده بپوشانید و سپس آبیاری کنید.
با گذشت زمانی بین ۱۵ روز تا ۱ ماه بذرها شروع به جوانه زنی میکنند و رشد گیاه آغاز میشود. زمانی که ارتفاع گیاه به ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر رسید میتوانید آن را به گلدان منتقل کنید اما اگر در زمان کاشت بذرها را با فاصله بیشتری از هم کاشتهاید بهتر است که آن را تا یک سال نگه دارید که به خوبی رشد کند. یک نکته مهم در کاشت سرو نقرهای این است که هرچه فاصله میان بذرها در زمان کاشت بیشتر باشد نهال قوی و بهتری خواهید داشت و بهترین فاصله همان ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر است.
همچنین دقت کنید خزانهای که بذر را در آن کشت میدهید حدود ۲۰ سانتیمتر با سطح زمین فاصله داشته باشد که در هنگام بارندگی آب در آن جمع نشود. توجه کنید مکانی که برای کاشت این درخت در نظر میگیرید نور مستقیم به آن منطقه بخورد و از وزش بادهای شدید در امان باشد. این درخت تا ارتفاع زیادی رشد میکند بهتر است آن را در فضای باز بکارید.
قلمه زدن یکی دیگر از روشهای تکثیر سرو نقرهای است. در این روش ابتدا تعدادی شاخه جوان انتخاب کنید و سپس قلمههای به اندازه ۲۰ سانتیمتر از آن جدا کنید در هنگام جدا کردن قلمه سعی کنید مقداری از انتهای چوبی شاخه همراه با قلمه جدا شود.
سپس سر قلمهها را به هورمون ریشهزایی آغشته کنید در مرحله آخر به اندازه ۵ سانتیمتر از قلمه را در خاک قرار دهید. قلمه سرو نقرهای برای رشد به خاک برگ و خاک جنگلی به علاوه ماسه ریز دانه یا ترکیبی از شن و پیت ماس نیاز دارد. دقت داشته باشید که قبل از اینکه قلمه را در خاک بکارید خاک را آبیاری کنید که مرطوب شود. مکان نورگیر و آبیاری منظم تا زمان ریشه زنی از الزامات است.
شرایط نگهداری سرو نقرهای:
برای نگهداری از این درخت زیبا باید شرایطی از جمله نور مناسب، کوددهی به موقع، آبیاری به اندازه و … را بدانید که ما در ادامه به بررسی این شرایط میپردازیم.
خاک و کود دهی مناسب:
سرو نقرهای در خاکهای شنی، لومی و رسی به خوبی رشد و پرورش مییابد. برای این درخت از خاکی که زهکشی مناسب دارد، استفاده کنید. گفتنی است این گیاه حساسیتی در مقابل اسیدی و قلیایی بودن خاک از خود نشان نمیدهد. این گیاه برای فضای بیرون مناسب است اما اگر میخواهید در گلدان بکارید از خاکی با ترکیب خاک باغچه، خاک برگ، شن و پیت ماس استفاده کنید تا نتیجه دلخواه از رشد آن را ببینید.
این درخت تا وقتی نهال و نابالغ است به کود نیاز دارد که بهتر است از کودهای فسفردار استفاده کنید، کوددهی را در فصل رشد یعنی فصل بهار انجام دهید. درخت بالغ به کود کمی نیاز دارد یا کلا نیاز ندارد اما وقتی متوجه رشد کم و ضعیف شدن درخت شدید میتوانید به آن کود دهید.
آبیاری:
نسبت به خشکی مقاومت بالایی دارد و به آبیاری کمی نیاز دارد. آبیاری به موقع زمانی است که سطح خاک خشک شده باشد. نهال سرو نقرهای در دو سال اول کاشت به آبیاری منظم و بیشتری نسبت به درخت بالغ دارد. این گیاه در تابستان به آبیاری بیشتری نیاز دارد، زیرا در معرض آفتاب قرار میگیرد.
اما در زمستان میزان آبیاری به مراتب کمتر خواهد بود. توجه کنید که به میزان آبیاری درخت خود اهمیت دهید، اگر آبیاری را به مقدار کم انجام دهید برگ این درخت زرد و قهوهای میشود و رشد آن کاهش مییابد و اگر زیاد آبیاری کنید باعث پوسیدگی ریشه میشوید و درخت آسیب میبیند.
دما و رطوبت مناسب:
بهترین شرایط برای رشد سرو نقرهای آب و هوای معتدل و کمی مرطوب است. این درخت به گرما و سرما زیاد حساسیت نشان نمیدهد و تا سرمای ۱۵- درجه سانتیگراد را تحمل میکند.
نور:
سرو نقرهای آفتاب دوست است و نور کامل خورشید را برای رشد میپسندد. این درخت روزانه حداقل به 6 ساعت نور مستقیم آفتاب نیاز دارد. کاشت این درخت در مکانهای کم نور و سایه باعث کاهش در رشد و عوض شدن رنگ برگها میشود.
هرس کردن سرو نقرهای:
بعد از اینکه چند سال از نهال جوان مراقبت کردید، یکی از کارهایی که برای حفظ شکل ظاهری درخت لازم است هرس کردن درخت سرو است. هرس درختان سرو به اشکال متفاوت برای جلوه دادن به فضاهای سبز کاربرد زیادی دارد. درخت سرو برای اینکه سالم بماند و رشد آن بهتر شود باید سالیانه آن را هرس کرد. بهتر است هرس کردن درختان سرو را در فصل پاییز یا فصل زمستان انجام دهید. اگر هرس را در فصل پاییز یا فصل زمستان انجام ندادهاید، میتوانید در ابتدای فصل بهار قبل از اینکه جوانه بزنند آن را هرس کنید.
آفت و بیماریهای سرو نقرهای:
- ضعیف شدن درخت سرو زمینه را برای گسترش عوامل بیماری زا فراهم میکند. بافت خاک نامناسب که باعث عدم آبشویی املاح و در نتیجه شوری آب میشود از جمله عوامل موثر در تضعیف سرو نقرهای است.
- قارچ بیماری زا از آفتهای این درخت است و سبب خشکیدگی آن میشود. با ورود این قارچ به سیستم آوندی، آوندها مسدود شده و گیاه از تاج به پایین خشک میشود. در محلی از شاخه و تنه درخت که قارچ از آنجا به گیاه نفوذ کرده زخمهای به وجود میآید که شیره گیاه به صورت صمغ از آن بیرون میزند.
- یکی از آفتهای این درخت شته ارس است که با حمله به جوانههای این درخت سبب آسیب به آن میشود. در آب و هوای گرم و خشک تعداد شتهها بیشتر میشود و در هوای باران تعداد کمتری شته دیده میشود. اگر این درخت به شته ارس آلوده شود رنگ برگهای این درخت به رنگ قهوهای در میآید و سرشاخههای آن خشک میشود.
- شپشک آرد آلود سرو یکی دیگر از آفتهای این درخت است که با چسبیدن به تنه و با فرو کردن خرطوم خود به داخل درخت از بافت گیاهی آن تغذیه میکند و باعث ضعیف شدن گیاه و تغییر رنگ آن میشود. برای اینکه درخت به این آفت دچار نشود لازم است آن را هر ساله هرس کنید و در صورت لزوم از سموم تماسی مانند اتیون سم پاشی استفاده کنید.
- پوسیدگی ریشه زمانی اتفاق میافتد که درخت بیش از حد آبیاری شود. این کار باعث خفگی ریشه و پوسیدگی آن میشود و درخت کم کم از بین میرود.
- هرس سالانه باعث جلوگیری از آلوده شدن این درخت به آفت میشود و در صورت آلوده شدن میتوانید از سم اتیون استفاده کنید.
جمع بندی
در این مقاله با درخت سرو نقرهای که درختی بومی آمریکا و بسیار مقاوم است آشنا شدیم. نکاتی همچون شرایط مناسب برای کاشت و نگهداری، روشهای تکثیر که شامل کاشت بذر و قلمه زدن است، آفات و بیماریها و خواص این درخت آشنا شدیم و همچنین فهمیدیم برای رشد به خاک رسی، لومی، شنی، دمای بین ۱۰ تا ۲۰ درجه و نور زیاد و آبیاری کم نیاز دارد.